Nowe dane o biografii karaimskiego poety Szymona Kobeckiego

Mariola Abkowicz

info@karaimi.org
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Neofilologii Zakład Hebraistyki, Arameistyki i Karaimoznawstwa (Pologne)
https://orcid.org/0000-0001-6188-5955

Anna Sulimowicz


Uniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Zakład Turkologii i Ludów Azji Środkowej (Pologne)

Résumé

Wydany w Kijowie w 1904 r. zbiór poezji Szymona Kobeckiego, zatytułowany Irlar („Pieśni”) jest uznawany za pierwsze wydanie drukiem świeckiej literatury karaimskiej. Utwory poety, cieszące się popularnością w społeczności karaimskiej, były przedrukowywane w karaimskich czasopismach ukazujących się w pierwszej połowie XX w., takich jak „Karaimskaja Żizn”, „Myśl Karaimska”, „Onarmach” „Karaj Awazy”, jak też współcześnie w czasopiśmie „Awazymyz” oraz w zbiorach poezji wydanych na Litwie. Publikowane przy tej okazji dane biograficzne są dość skąpe, a co gorsza, nierzadko wzajemnie sprzeczne. Do chwili obecnej nawet podstawowe informacje, takie jak daty życia poety, nie były jednoznacznie ustalone. Przeprowadzona ostatnio kwerenda archiwalna pozwoliła jednoznacznie wskazać datę urodzenia poety, jak też i uściślić jego drogę zawodową.


Mots-clés :

Szymon Kobecki, Karaimi, Karaimska świecka literatura, Poezja karaimska, Wojskowi Karaimi

Références

[n] 1860, Volumina Legum: Prawa, konstytucye y przywileie Królestwa Polskiego, Wielkiego Xięstwa Litewskiego y wszystkich prowincyi należących na walnych seymiech koronnych od Seymu Wiślickiego roku pańskiego 1347 aż do ostatniego Seymu uchwalone, 1732nd edn., Jozafat Ohryzka, Petersburg, https: //pl.wikisource.org/wiki/Strona: Volumina_ Google Scholar

[n] 1909, Obŝij spisok” oficerskim” činam” Russkoj Imperatorskoj Armii. Sostavlen” po 1-e ânvarâ 1909 g., Voennaâ Tipografâ, St. Peterburg. Google Scholar

[n] 1910, Obŝij spisok” oficerskim” činam” Russkoj Imperatorskoj Armii. Sostavlen” po 1-e ânvarâ 1910 g., Voennaâ Tipografâ, St. Peterburg. Google Scholar

[n] 1911, Spisok po kapitanam" armejskoj péhoty po staršinstvu: Sostavlen" po 1-e Hoâbrâ 1910 g., Voennaâ Tipografâ, S. Peterburg. Google Scholar

[Mardkowicz, Aleksander] 1932, Ribbiłer, kajsyłar hazzanłyk ettiłer Łuckada basłap burunhu yarymyndan XIX izjiłnyn, Karaj Awazy 3 (5): 16. Google Scholar

[Zajączkowski, Ananiasz] 1932-1934, Bł. P. Szymon Kobiecki, Myśl Karaimska 10: 101–102. Google Scholar

Abkowicz, M., 2015, Towarzystwo edukacyjne „Limmud Tora”. Reforma szkolnictwa karaimskiego na początku XX w. w Trokach w świetle dokumentów, Almanach Karaimski 4: 147–165. Google Scholar

Abkowicz, M., Sulimowicz, A., 2010, Karaj jołłary – Karaimskie drogi. Karaimi w dawnej fotografii, Bitik, Wrocław. Google Scholar

Brodavko, R., 2005, Saksaganskij vozvraŝaetsa v Odessu, – F. Kohriht (red.), Derebasovskaja- Riŝelevskaâ: Odesskij Almanah, pp. 174–177, Izdatelskaâ organizaciâ "Plaske", Odessa. Google Scholar

Bruski, J.J., 2008, Hołodomor 1932-1933: Wielki Głód na Ukrainie w dokumentach polskiej dyplomacji i wywiadu, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa. Google Scholar

BWLAN, 1869-1895, Trockie księgi metrykalne, Troki. F301–288. Google Scholar

BWLAN, 1934 r., Do Zarządu Duchownego Karaimskiego w Trokach, Teczka korespondencji za 1934 r., Troki F301-420. Google Scholar

BWLAN, 21 czerwca 1844 r, Klâtvennoe obéŝanie, Przysiega karaimska dla Mikołaja Pawłowicza za 1844 rok. F301-180: 3r-4r. Google Scholar

Dubenskij, D. (red.), 1904-1905, Letopis vojny s Âponiej. Ežeedelnyj illûstrovannyj žurnal: Georgievskie kavalery za vojnu s Âponiej 1904-1905 gg., Sankt-Petersburg, http: //genrogge.ru/hwj/hwj-gkav.htm. dostęp 15 października 2016. Google Scholar

Elâševič, B., 1993, Karaimy. Kn. 2. Karaimskij biograficzeskij slovar (ot konca VIII v. do 1960 g.), Moskva. Google Scholar

Firkavičiūtė, K., 1997, Čypčychlej učma Trochka: Lietuva karajlarnyn jyrlary, Vilnius, Leidyklas Danielius. Google Scholar

Firkovič, M., 1989, Karaj jyrlary, Litovskij fond kultury, Vilnûs. Google Scholar

Fuki, A., 1995, Karaimy – synoviâ i dočeri Rosii, Interprint, Moskva. Google Scholar

Fuki, I., 2001, Skvoz veka i kontynenty, CFÉM, Moskva. Google Scholar

Garkuša, I.O. (red.), 2006, Rossijskij gosudarstviennyj voenno-istoriceskij arhiv: Putevoditel. Tom 1., Moskva, from http: //guides.rusarchives.ru/browse/guidebook. html?bid=238&sid=821257. dostęp 15 października 2016. Google Scholar

Hroch, M., 2008, Małe narody Europy: Perspektywa historyczna, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław. Google Scholar

Hrywna, I., 2010, Dlaczego Ukraińcy kochają Szewczenkę, http: //ukraincy.wm.pl/930,Dlaczego-Ukraincy-kochaja-Szewczenke.html. dostęp 15 października 2016. Google Scholar

Kazas, M. (red.), 2006, Karaimskaâ Narodnaâ Encyklopedâ”: Kultura krymskih karaimov (tûrkov), Izdatelskij dom "Gallina scripsit", Sankt-Petersburg. Google Scholar

Kobecka, H. (2017). Sprostowanie. Awazymyz. Pismo Historyczno-Społeczno-Kulturalne Karaimów, 28(2 (55)), 21. Retrieved from http://czasopisma.karaimi.org/index.php/awazymyz/article/view/423 Google Scholar

Kobeckaitė, H., 2006, Simon Kobeckis – Visuotinė lietuvių enciklopedija, Mokslo ir enciklopedijų leidyklos, Vilnius 10: 326. Google Scholar

Kobeckaitė, H., 2011, Wieczory przy lampie Tatusia, Awazymyz 4 (33): 18–22. Google Scholar

Kobecki, S., 1932a, Burunchu kiuń midraszta, Karaj Awazy 3 (5): 30. Google Scholar

Kobecki, S., 1932b, Kim bołałyr, Karaj Awazy 2(4): 17. Google Scholar

Kobecki, S., 1936, Jirłary Szymon Kobeckinin, Karaj Awazy 9: 16–21. Google Scholar

Kobecki, S., 1939a, Erbi Medad, Onarmach 3: 6. Google Scholar

Kobecki, S., 1939b, Tuzsuz, Onarmach 3: 7. Google Scholar

Kobeckij, S.A., 1904, Irlar”: Stihotvoreníâ na razgovornom” naréčii karaimov” zapadnyh” gubernii, Kiev. Google Scholar

Kobeckij, S.A., 1911a, Iry mamanyn, Karaimskaâ Žizn” 3-4: 19–20. Google Scholar

Kobeckij, S.A., 1911b, Kadril, Karaimskaâ Žizn” 5-6: 80–81. Google Scholar

Kowalski, T., 1929, Karaimische Texte im Dialekt von Troki. Teksty karaimskie w narzeczu trockiem (= Prace Komisji Orjentalistycznej Polskiej Akademji Umiejętności 11), nakładem Polskiej Akademii Umiejętności,. Google Scholar

Krasnova, E. Drozdovskij, A., 2012, Odesskoe pehotnoe ûnkerskoe učiliŝe, – F. Kohriht (red.), Derebasovskaja - Riŝelevskaâ: Odesskij Almanah, Izdatelskaâ organizaciâ "Plaske", Odessa: 106–121, Google Scholar

Kulczycki, S., 2008, Hołodomor: Wielki Głód na Ukrainie w latach 1932-1933 jako ludobójstwo : problem świadomości, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław. Google Scholar

legum_T._7. djvu/113. dostęp 15 października 2016. Google Scholar

LPAHW, 1765, Regestr Karaimów trockich przez J.M. pana Tadeusza Kuszelewskiego, rewizora od wielmożnych panów Józefa de Raesa, wojskiego i podwojewodziego, Dominika Tańskiego, podstarościego, urzędników województwa trockiego oraz Abrahama Łabanosa, wójta synagogi Karaimów litewskich, Ezreasza Symonowicza, Zoracha Raeckiego starszych kahalnych zastanych, sporządzony et die 16 Januarii anno 1765 przed nami komisarzami w mieście Trokach zaprzysiężony., Troki SA-3732. Google Scholar

LPAHW, 1811, Revizskaâ skazka. Roku 1811 m-ca Juna 26-go Guberni Litewskiej Wilenskiey Pttu Trgo Kahału karaimskiego w mieście Trokach będącego o nayduiących się męskiej y żenskiej płci Karaimach, Troki 515 op. 15, T. 204, k. 41 – 48. Google Scholar

LPAHW, 1834, Revizskaâ skazka tysâča vosem"sot" tridcat" četviortogo aprelâ dvadcat pervogo dla Vilniuskoj Guberni Uezda Goroda Trok o sostoâščih mužskogo i ženskogo pola Karaimov Trok, Troki 515 op. 15, T. 590, k. 282–300, 305-307, 318. Google Scholar

LPAHW, 1858, Revizskaâ skazka tysâča vosem"sot" pât"dѣsât" vosmogo goda aprelâ pervogo dla Vilniuskoj Guberni Uezda Goroda Trok obščestva meščan Karaimov", Troki 515-25-112, k. 525-554. Google Scholar

Mardkowicz, A., 1936, Jirłary Szymon Kobeckinin, Karaj Awazy 9: 16. Google Scholar

Mihailov, C.C., 1999, Iz istorii karaimskoj diaspory v Moskve v XIX-XX vv., Vostok(4), 77–83, viewed 15 October 2016, from http: //www.temples.ru/library.php?ID=33. Google Scholar

PAARK, 1860, Metričeskaâ kniga o brakosočetaniâh, Perekop F. 241, op. 1, d. 1475. Google Scholar

Rajca, C. & Łesiów, M., 2005, Głód na Ukrainie, Wydawnictwo Werset; Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Lublin, Toronto. Google Scholar

RPW-HA, 1902a, Delo Semiona Kobeckogo, Glavnyj štab, Gaisin F. 400 Op. 9 d. 34273. Google Scholar

RPW-HA, 1902b, Delo Semiona Kobeckogo, Glavnyj štab, Gaisin F. 400 Op. 17 d. 14088. Google Scholar

RPW-HA, 1905, Delo Semiona Kobeckogo, Poslužnye spiski, attestacii i nagradnye listy oficerov russkoj armii, Kiev F. 409 Op. 1 d. 4118. Google Scholar

Saksaganskij, P., 1932, Teatr i Žizn, Harkiv. Google Scholar

Sologub, K.N., 2010, Professionalnyj status volnoopredelâûŝihsâ i ohotnikov Russkoj imperatorskoj armii i flota (1874-1917) gg., Genealogiâ 13: 94–130. Google Scholar

Towarzystwo Miłośników Historii i Literatury Karaimskiej, 1933, Pamięci Szymona Kobeckiego narodowego poety karaimskiego, Wilno. Google Scholar

Volkov, S., 2014, Baza dannyh no 2 „Učastniki Belogo dviženiâ v Rossii” po sostoâniû na ânvar” 2014 goda, www.swolkov.org. dostęp 15 października 2016. Google Scholar

Zajączkowski, A., 1926, Literatura karaimska. Szkic bibliograficzny, Myśl Karaimska 1(3), 7–17. Google Scholar

Zajączkowski, A., 1928, "Pieśni" Kobeckiego, Myśl Karaimska I 4-5: 13–24. Google Scholar

Zajončkovskis, M., 1997, Karaimai kariuomenėje: Karajlar javanlychta = Karaims on military service = Karaimi na żołnierce = Karaimy v armii, Lietuvos nacionalinis muziejus, Vilnius. Google Scholar

Zajončkovskis, M., 2005, Karaimai kariai = Voiny karaimy = Karaimi wojskowi, Spausdino UAB "Pozicija", Vilnius. Google Scholar


Publiée
2016-12-30

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Abkowicz, M., & Sulimowicz, A. (2016). Nowe dane o biografii karaimskiego poety Szymona Kobeckiego. Karaim Almanac, 5, 7–33. https://doi.org/10.33229/ak.2016.05.01

Authors

Mariola Abkowicz 
info@karaimi.org
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Neofilologii Zakład Hebraistyki, Arameistyki i Karaimoznawstwa Pologne
https://orcid.org/0000-0001-6188-5955

Bibliotekarz, karaimoznawca, pracownik dydaktyczny w Zakładzie Hebraistyki, Arameistyki i Karaimoznawstwa Katedry Studiów Azjatyckich Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydawca i redaktor naczelny historyczno-społeczno-kulturalnego kwartalnika karaimskiego „Awazymyz”. Redaktorka książek i autorka artykułów poświęconych tematyce karaimskiej. Swe zainteresowania badawcze skupia przede wszystkim na antroponimii karaimskiej, karaimskim życiu społecznym, a także na historii społeczności karaimskich w Trokach i Wilnie w XIX i XX w. oraz w powojennej Polsce. Jako przedstawiciel społeczności karaimskiej bierze udział w pracach Komisji Wspólnej Mniejszości Narodowych i Rządu. Przewodnicząca Zarządu Związku Karaimów Polskich i członek Zarządu Fundacji Karaimskie Dziedzictwo. Adres do korespondencji: mariola.abkowicz@amu.edu.pl.


Authors

Anna Sulimowicz 

Uniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Zakład Turkologii i Ludów Azji Środkowej Pologne

Statistics

Abstract views: 126
PDF downloads: 90


Licence

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.


Articles les plus lus par le même auteur ou la même autrice

1 2 > >>