Lustracje i spisy rewizyjne podatników jako źródło do badań antroponimicznych, demograficznych i genealogicznych społeczności karaimskiej w XVIII i XIX wieku
Mariola Abkowicz
mariola.abkowicz@amu.edu.plUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Neofilologii, Instytut Orientalistyki, Zakład Polityki Językowej i Badań nad Mniejszościami (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6188-5955
Abstrakt
Powstające dla celów podatkowych spisy ludności były sporządzane w sposób mniej lub bardziej regularny w I Rzeczpospolitej w XVIII wieku i w Imperium Rosyjskim począwszy od wieku XVIII aż do pierwszego powszechnego spisu ludności w 1898 roku. Dane zbierane przez spisujących (początkowo tylko liczbowo obejmujące gospodarstwa domowe) stopniowo były uszczegółowiane. Poddając je kompleksowej analizie, możemy prześledzić rozwój poszczególnych społeczności, badać dane genealogiczne rodzin oraz ruch ludności. Lustracje i spisy rewizyjne stanowią niezwykle cenne źródło do prowadzonych badań genealogicznych, antroponimicznych i demograficznych społeczności karaimskiej.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
spisy podatników, antroponimia karaimska, demografia, status społeczny, genealogiaBibliografia
Bibliografia
Abkowicz, M. (2014). Na tropach dziejów rodziny: Hazzan Ananiasz Abkowicz i jego potomkowie. Awazymyz, 25(3), 4–7. https://doi.org/10.33229/az.710. Google Scholar
Arct, M. (1916). Słownik ilustrowany języka polskiego. Warszawa. Pobrane z: https://pl.wikisource.org/wiki/M._Arcta_S%C5%82ownik_ilustrowany_j%C4%99zyka_polskiego/Partykularz#mw-head. Google Scholar
Baliulis, Algirdas (2008): Lietuvos magdeburginiu̜ miestu̜. Privilegijos ir aktai. Vilnius: LII Leidykla. Google Scholar
Danilevskij, I. N. (2000). Istočnikovedenie: Teoriâ, istoriâ, metod ; istočniki rossijskoj istorii ; učebnoe posobie dlâ gumanitarnych specialʹnostej. Moskva: Rossijskij Gos. Gumanitet. Google Scholar
Gąsiorowski, S. (2008). Karaimi w Koronie i na Litwie w XV–XVIII wieku. Kraków-Budapeszt: Austeria. Google Scholar
Gordziejew, J. (2010). Komisje Porza̜dkowe Cywilno-Wojskowe w Wielkim Ksie̜stwie Litewskim w okresie Sejmu Czteroletniego: (1789 - 1792) (Wyd. 1). Kraków: Wydawn. Uniw. Jagiellońskiego. Google Scholar
Kleczyński, J. (1892). Spisy ludności w Rzeczpospolitej Polskiej. Kraków: Nakładem Akademii Umiejętności. Google Scholar
Kleczyński, J. (1893). Pogłówne generalne w Polsce i oparte na niem popisy ludności. Kraków: Akademia Umiejętności. Google Scholar
Muchowski, P., Tomal, M., Sulimowicz, A., Witkowski, R., Yariv, A. (2017). Dokumenty historii karaimów polsko-litewskich: Edycja krytyczna wybranych rękopisów w języku hebrajskim, łacińskim i polskim. Poznań: Katedra Studiów Azjatyckich. Google Scholar
Rychlikowa, I. (1988). Deklasacja szlachty polskiej w Cesarstwie Rosyjskim. Spór o "Pułapkę na szlachtę" Daniela Beauvois. Przegląd Historyczny. (79/1), 121–147. Google Scholar
Rzepkowski, A. (2005). Spisy ludności na ziemiach polskich w latach 1789-1939. Przegląd Nauk Historycznych, 4(2 (8)), 101–125. Google Scholar
Towpik, P. S. (2016). Rewizskie skazki - źródła z XVIII i XIX wieku do badań genealogicznych i demograficznych wschodnich ziem I Rzeczpospolitej znajdujących się ówcześnie w granicach państwa rosyjskiego. W: J. Leśny & J. Nyćkowiak (red.), Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce - Historia (s. 81–89). Poznań: Młodzi Naukowcy. Google Scholar
Witkowski, R. (2017). Z dziejów karaimów w Wielkim Księstwie Litewskim: uwagi krytyczne nad źródłami i stanem badań (do XIX w.). W: P. Muchowski, M. Tomal, R. Witkowski (red.), Karae Edom. Studia nad historią i kulturą karaimów I Rzeczpospolitej (6-142). Poznań: Katedra Studiów Azjatyckich. Google Scholar
Autorzy
Mariola Abkowiczmariola.abkowicz@amu.edu.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Neofilologii, Instytut Orientalistyki, Zakład Polityki Językowej i Badań nad Mniejszościami Polska
https://orcid.org/0000-0001-6188-5955
Bibliotekarz, karaimoznawca, pracownik dydaktyczny w Zakładzie Polityki Językowej i Bedań nad Mniejszościami Instytutu Orientalistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydawca i redaktor naczelny historyczno-społeczno-kulturalnego kwartalnika karaimskiego „Awazymyz”. Redaktorka książek i autorka artykułów poświęconych tematyce karaimskiej. Swe zainteresowania badawcze skupia przede wszystkim na antroponimii karaimskiej, karaimskim życiu społecznym, a także na historii społeczności karaimskich w Trokach i Wilnie w XIX i XX w. oraz w powojennej Polsce. Jako przedstawiciel społeczności karaimskiej bierze udział w pracach Komisji Wspólnej Mniejszości Narodowych i Rządu. Przewodnicząca Zarządu Związku Karaimów Polskich i członek Zarządu Fundacji Karaimskie Dziedzictwo. Adres do korespondencji: mariola.abkowicz@amu.edu.pl.
Statystyki
Abstract views: 115PDF downloads: 67 PDF downloads: 0
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.
Inne teksty tego samego autora
- Mariola Abkowicz, Przemysław Rotengruber, Dylematy integracyjne mniejszości karaimskiej , Almanach Karaimski: Tom 10 (2021)
- Mariola Abkowicz, Status społeczny rodziny karaimskiej na przykładzie historii rodziny Kobeckich w XVII-XX w , Almanach Karaimski: Tom 10 (2021)
- Mariola Abkowicz, Działalność organizacyjna Karaimów z pierwszej fali emigracji rosyjskiej w przededniu II wojny światowej na podstawie korespondencji z hachanem Serają Szapszałem , Almanach Karaimski: Tom 3 (2014)
- Mariola Abkowicz, Diariusz trocki jako źródło do badań nad historią samorządu trockiego oraz społeczności karaimskiej w Trokach w latach 1918–1927 , Almanach Karaimski: Tom 6 (2017)
- Mariola Abkowicz, Anna Sulimowicz, Nowe dane o biografii karaimskiego poety Szymona Kobeckiego , Almanach Karaimski: Tom 5 (2016)
- Mariola Abkowicz, Towarzystwo edukacyjne "Limmud Tora" , Almanach Karaimski: Tom 4 (2015)
- Joanna Kulwicka-Kamińska, Galina Miškinienė, Mariola Abkowicz, The Beginnings of Turkology in Eastern Europe and its Importance for Turkic Minorities. Commemorating the 50th Anniversary of Prof. Ananiasz Zajączkowski’s and the 80th anniversary of Leon Kryczyński’s deaths , Almanach Karaimski: Tom 8 (2019)
- Mariola Abkowicz, Karaimi we Wrocławiu , Almanach Karaimski: Tom 1 (2007)
- Mariola Abkowicz, Informacje dla autorów , Almanach Karaimski: Tom 2 (2013)