Muzułmańskie echa wizyty Hadży Seraji Szapszała w Jugosławii w 1936 roku
Résumé
Latem 1936 r. Hadży Seraja Chan Szapszał odbył wycieczkę naukową do Belgradu i Sarajewa w towarzystwie grupy studentów orientalistyki z Wilna. Wizyta ta odbiła się echem w środowiskach muzułmańskich Polski i Jugosławii. Fetih Bajraktarewić oraz Mehmed Handžić, dwaj wybitni przedstawiciele muzułmanów w Jugosławii, zabrali publicznie głos o religii karaimskiej usytuowanej pomiędzy judaizmem a islamem. Podkreślili oni również ważną rolę Szapszała jako duchowego przywódcy, orientalisty i kolekcjonera.
Références
Références
Abkowicz, Mariola, Działalność organizacyjna Karaimów z pierwszej fali emigracji rosyjskiej w przededniu II wojny światowej na podstawie korespondencji z hachanem Serają Szapszałem, „Almanach Karaimski” 2014, nr 3, s. 7–24. Google Scholar
Bajraktarevič, Fatih, Jedna nova versija srpskoga Mevluda, „Prilozi za kniževnost, jezik, istoriju i folklor”, kn. 10, 1930, sv. 1, s. 83–87. Google Scholar
Bajraktarevič, Fatih, O našim Mevludima i o Mevludu uopšte, „Prilozi za kniževnost, jezik, istoriju i folklor”, kn. 17, 1937, sv. 1, s. 1–37. Google Scholar
Bazarewski, Stefan, Muzułmanie w Jugosławji, „Życie Tatarskie” 1936, nr 12, s. 267–269; Google Scholar
Bazarewski, Stefan, Muzułmanie w Jugosławji (Ciąg dalszy), „Życie Tatarskie” 1937, nr 1, s. 4–5, 7. Google Scholar
Bazarewski, Stefan, Muzułmanie w Jugosławji (Dokończenie), „Życie Tatarskie” 1937, nr 2, s. 6–8. Google Scholar
Bondareva, Elena A., Pax Rossica. Russkaâ gosudarstvennost’ v trudah istorikov zarubež’â, Moskva: Veče, 2012. Google Scholar
Būčys, Zygintas (red.), Seraya Szapszal’s Karaim collection, Vilnius: National Museum of Lithuania, 2003. Google Scholar
Busuladžić, Mustafà, Lo scrittore Hadži Mehmed Handžić di Sarajevo, „Oriente Moderno” 1942, 22, nr 4, s. 171–178. Google Scholar
Chazbijewicz, Selim, Przyczynek do relacji tatarsko-karaimskich w okresie międzywojennym i późniejszym: Hachan Hadży Seraja Szapszał i mufti dr Jakub Szynkiewicz, „Almanach Google Scholar
Karaimski” 2014, nr 3, s. 151–156. Google Scholar
Chazbijewicz, Selim, Zbawienie niemuzułmanów z perspektywy islamskiej, „Więź” 2001, nr 5, s. 45–52. Google Scholar
Čelebī, Evlijā, Putopis. Odlomci o jugoslovenskim zemljama, preveo, uvod i komentar Hazim Šabanović, Sarajevo: Sarajevo-Publishing, 1996. Google Scholar
Çulha, Tülay (ed.), Sereya Şapşal’a Göre Karay Türkleri ve Karayca, „Türk Dilleri Araştırmaları”, 2002, 12, s. 97–188. Google Scholar
Fotić, Aleksandar, Belgrade: A Muslim and non-Muslim cultural centre (sixteenth-seventeenth centuries), [w:] Provincial elites in the Ottoman Empire, ed. Antonis Anastasopoulos, Google Scholar
Rethymno: Crete University Press, 2005, s. 51–76. Google Scholar
Gąsiorowski, Stefan, Szynkiewicz Jakub, [w:] Polski Słownik Biograficzny, red. Andrzej Romanowski, t. 50, Kraków – Warszawa 2014–2015, s. 321–324. Google Scholar
Handžić, Mehmed, Karaimi (Karaiti), „Novi Behar” 1936–1937, 10, br. 6–9, s. 92–94. Google Scholar
Ilgiewicz Henryka, Szkoła Nauk Politycznych przy Instytucie Naukowo-Badawczym Europy Wschodniej w Wilnie (1930–1939), „Rocznik Stowarzyszenia Naukowców Polaków Google Scholar
Litwy” 2014, nr 13/14, s. 30–47. Google Scholar
Jovanovič, Miroslav, Russkaâ èmigraciâ na Balkanah (1920–1940), Moskva: Russkij put’, 2005. Google Scholar
Kačaki, Jovan, Ruske izbeglice u Kraljevini SXS/Jugoslaviji. Bibliografija radova 1920–1944, 2 wyd., Beograd: Knjižara Žagar 2003. Google Scholar
Kantardžić, Azra (ed.), Bibliografija Novog Behara, Sarajevo: Gazi Husrev-Begova Biblioteka, 2007. Google Scholar
Konarski, Stanisław, Romanowicz Jakub, [w:] Polski Słownik Biograficzny, red. Emanuel Rostworowski, t. 31, Wrocław [et al.] 1988–1989, s. 592–593. Google Scholar
Kowalski, Tadeusz, Karaimische Texte im Dialekt von Troki, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1929. Google Scholar
Kozlitin, Vladimir D., Russkaâ i ukrainskaâ èmigraciâ v Ûgoslavii (1919–1945 gg.), Xar’kov: Knižnoe reklamnoe agenstvo „RA”, 1998. Google Scholar
Kronika (15.V.1932 – 15.VI.1935), „Rocznik Tatarski” 1935, t. 2, s. 466–484. Google Scholar
Kronika: VI Zjazd orientalistów polskich, „Rocznik Orjentalistyczny” 1937, nr 13, s. 211–215. Google Scholar
Kryczyński Najman-Mirza, Leon, Bibljografia do historji Tatarów polskich, Zamość; nakł. autora, 1935. Google Scholar
Majda, Tadeusz (ed.), Urzeczeni Orientem. Listy Profesora Ananiasza Zajączkowskiego do Profesora Tadeusza Kowalskiego, Warszawa: AGADE 2013. Google Scholar
Poznański, Samuel, Karaites, [w:] Hastings Encyclopedia of Religion and Ethics, vol. 7, New York – Edinburgh: Charles Scribner’s Sons and T & T Clark, 1915, s. 662–672. Google Scholar
Prohorov, Dmitrij A., Krymskie karaimy v sostave Vooružennyh sil Ûga Rossii (1918–1920), Vestnik Kemerovskogo gosudarstvennogo universiteta 2015, nr 2, t. 6 (62), s. 288–294. Google Scholar
Romanowiczowna, Zofia, Tatarzy w Łosośnie, „Życie Tatarskie” 1934, nr 12, s. 18–20. Google Scholar
Russkaâ èmigraciâ v Ûgoslavii, red. kollegiâ Aleksej Arsen’ev, Ol’ga Kirillova, Miodrag Sibinovič, Moskva: Indrik, 1996. Google Scholar
Sarač, Mihail S., Rossijskaâ èmigraciâ i krymskie karaimy vo Francii, [w:] Krymskie karaimy. Proishoždenie, ètnokul’tura, istoriâ, Simferopol’: Dolâ, 2005, s. 40–45. Google Scholar
Spis wykładów i grono nauczające w roku akademickim 1935/36, Wilno: Szkoła Nauk Politycznych w Wilnie, 1935. Google Scholar
Şapşaloğlu, Süreyya (= Szapszał, Seraja), Kırım Karai Türkleri, „Türk Yılı”, İstanbul: Yeni Matbaa 1928, s. 576–615 (współczesna edycja: Şapşaloğlu, Sereya, Kırım Karaî Türkleri, Google Scholar
[w:] Yusuf Akçuraoğlu, Türk Yılı 1928, Arslan Tekin, Ahmet Zeki Izgöer (red.), Ankara: Türk Tarih Kurumu 2009, s. 605–650). Google Scholar
Tayyib Okiç, Muhammed, Çeşitli Dillerde Mevlidler ve Süleyman Çelebi Mevlidinin Tercemeleri, Atatürk Üniversitesi İslâmî İlimler Fakültesi Dergisi, nr I, Erzurum 1975, s. 17–78. Google Scholar
Topali, Ljerka, Bibliografija za 1937. godinu (s dopunama za 1936.), „Etnografska istraživanja i građa” 1940, knj. 2, s. 173–214. Google Scholar
Tyszkiewicz, Jan, Międzywojenne badania nad dziejami Tatarów litewsko-polskich w XVII stuleciu, „Przegląd Historyczny” 1985, 76, nr 2, s. 305–320. Google Scholar
Volkov, Sergej V. (ed.), „Učastniki Belogo dviženiâ v Rossii”: http://swolkov.org/2_baza_beloe_dvizhenie/2_baza_beloe_dvizhenie_abc-01.htm [data dostępu: 11.09.2016]. Google Scholar
Wróblewska, Urszula, Sytuacja oświatowa społeczności tatarskiej w Drugiej Rzeczypospolitej, „Klio” 2012, nr 21 (2), s. 159–188. Google Scholar
Zajcev, Iliâ V., Trudy i dni Alekseâ Akimoviča Olesnickogo. (Addenda k slovarû otečestvennyh turkologov), „Shіdnij svіt” 2009, nr 1, s. 5–12. Google Scholar
Authors
Mariusz Paweleclip3012@gmail.com
Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk Społecznych Pologne
Doktor nauk humanistycznych, badacz kultury religijnej, edytor materiałów źródłowych do dziejów stosunków wyznaniowych w epoce nowożytnej. Pracownik dydaktyczny Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego. Członek Polskiego Towarzystwa Badań Reformacji oraz międzynarodowej Komisji do Badań nad Reformacją w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej przy Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego, redaktor rocznika „Almanach Karaimski”, autor (bądź współautor) siedmiu publikacji książkowych oraz szeregu artykułów i opracowań. Adres do korespondencji: lip3012@gmail.com.
Statistics
Abstract views: 106PDF downloads: 77
Licence
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.
Articles les plus lus par le même auteur ou la même autrice
- Mariusz Pawelec, Rolnicze święto «Orach toju» w obrzędowości Karaimów Wileńszczyzny okresu międzywojennego , Karaim Almanac: Vol. 9 (2020)
- Mariusz Pawelec, Tadeusza Czackiego spotkania z Karaimami , Karaim Almanac: Vol. 6 (2017)
- Mariusz Pawelec, Aleksander Mardkowicz jako kolekcjoner i popularyzator folkloru karaimskiego , Karaim Almanac: Vol. 8 (2019)
- Mariusz Pawelec, Listy do Wilna , Karaim Almanac: Vol. 2 (2013)
- Mariusz Pawelec, Wybrane źródła do dziejów gminy karaimskiej w Haliczu oraz jej prawnej pozycji w Cesarstwie Austriackim w XIX w. , Karaim Almanac: Vol. 10 (2021)
- Mariusz Pawelec, Nowe szczegóły z biografii Aleksandra Mardkowicza (1875–1944) , Karaim Almanac: Vol. 4 (2015)
- Mariusz Pawelec, Petr Kaleta, Tajemné etnikum z Krymu. Osudy příslušníků karaimské emigrace do meziválečného Československa, Koniasch Latin Press, Praha 2015, ss. 423, il., mapy, indeks osobowy, ISBN 978-80-87773-28-4. , Karaim Almanac: Vol. 4 (2015)
- Mariusz Pawelec, Stefan Gąsiorowski, Zarach Zarachowicz i jego wyniesienie na urząd hazzana w Haliczu w 1929 r. Przyczynek do dziejów liturgii karaimskiej. „Kwartalnik Historii Żydów”, nr 4 (244) 2012, s. 573–581. , Karaim Almanac: Vol. 4 (2015)
- Mariusz Pawelec, Publicystyka Aleksandra Mardkowicza dotycząca tematyki prawa notarialnego. , Karaim Almanac: Vol. 7 (2018)
- Mariusz Pawelec, Listy Ananiasza Zajączkowskiego do Seraji Szapszała i Aleksandra Mardkowicza , Karaim Almanac: Vol. 2 (2013)