1. Strona domowa
  2. Archiwum
  3. Tom 9 (2020)
  4. Artykuły

Dokument z 1824 roku z archiwum gminy karaimskiej w Łucku

Przyczynek do zagadnienia rozproszenia osadnictwa karaimskiego na Wołyniu w XIX wieku

Anna Sulimowicz-Keruth

anna.sulimowicz@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Zakład Turkologii i Ludów Azji Środkowej (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-4560-8936


Abstrakt

W wieku XIX znaczna część łuckich Karaimów mieszkała nie w mieście, lecz w okolicznych wsiach, gdzie zajmowali się arenda karczm i młynów. Dokument z 1824 r. będący brudnopisem prośby dwóch karaimskich arendarzy ze wsi Mokowicze o zwolnienie ich z umowy, rzuca światło na warunki ekonomiczne, w jakich znajdowali się Karaimi i pozwala dodać nową nazwę do listy miejscowości, w których zaświadczono ich obecność.


Słowa kluczowe:

Karaimi w Łucku, Wołyń, Jaxa-Chamiec, arenda

Bibliografia

Źródła archiwalne Google Scholar

A. Rękopiśmienne Google Scholar

Archiwum Akt Dawnych, Warszawa Google Scholar

AGAD PL 1 436 sygn. 851. Księga metryczna Kisielińskiego Rzymsko-Katolickiego Parafialnego Kościoła na rok pański 1836. Dostępne on-line: http://agadd.home.net.pl/metrykalia/436/sygn.%20851/pages/PL_1_436_851_0165.htm [dostęp: 20.04.2020]. Google Scholar

Archiwum Gminy Karaimskiej w Łucku, kolekcja J. Sulimowicza, Warszawa. Google Scholar

JSul.VII.22.22.18 (dawna sygn. 48II). Prośba Google Scholar

AGKŁ RS 1858 – JSul.VII.13. Revizskaâ Skazka / Tysâča vosemsot" pâťdesâť vosmago goda maâ vosmago dnâ Volynskoj Gubernìj Goroda Lucka o sostoâŝih mužska i ženska pola mĕŝanah Karaimah Google Scholar

AGKŁ RS 1858 – JSul.VII.14. Revizskaâ Skazka 1834 goda Aprelâ dnâ […] volynskoj Gubernii Uezdnago Kazënnago Goroda Lucka o sostoâvših v otom Karaimah kupcah i mĕŝanah Google Scholar

Państwowe Archiwum Obwodu Żytomierskiego, Żytomierz, Ukraina Google Scholar

PAOŻ F. 146, op. 1, spr. 336. Wywód rodowitości szlacheckiej. Gubernia Wołyńska, 1802. Google Scholar

B. Drukowane Google Scholar

Al.-Mar. [Aleksander Mardkowicz]. 1933 Sahyncyna „babinecnin”, „Karaj Awazy” 6: 1–10. (Fragmenty w przekładzie na język polski Anny Sulimowicz: Ku pamięci „babińca”, „Awazymyz” 1999, 2 (3): 5–8; Sahyncyna babinecnin – Pamięci babińca, „Języki Obce w Szkole” 2001, 6: 214–216). Google Scholar

Arct, Michał. 1916. M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego, Warszawa. Google Scholar

Arhiv" 1890 – Arhiv" Ûgo-zapadnoj Rossíi izdavaemyj Kommissíeû dlâ rabora drevnih" aktov", sostoâŝej pri Kievskom", Podol’skom" i Vilnuskom" Generaľ-Gubernatorĕ. Časť 5. T. 2: Perepisi evrejskago naseleníâ v ûgo-zapadnom" kraĕ v 1765–1791 gg. Kiev. Google Scholar

Boniecki, Adam. 1900. Herbarz Polski. Część I. Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. T. 2. Warszawa. Google Scholar

Chlebowski, Bronisław. 1885. Mokowicze. [w:] Sulimierski, Filip; Chlebowski, Bronisław; Walewski, Władysław, [red.]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. 6, Warszawa: 622. Google Scholar

Chlebowski, Bronisław. 1902. Mokowicze. [w:] Sulimierski, Filip; Chlebowski, Bronisław; Walewski, Władysław, [red.]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. 15, cz. 2, Warszawa: 348. Google Scholar

Linde, M. Samuel Bogumił. 1809. Słownik języka polskiego, t. 2, cz. 1, Warszawa. Google Scholar

Przywileje 1782 – Przywileje Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, i wszystkich prowincyi należących: na Walnych Seymach Koronnych od seymu wiślickiego Roku Pańskiego 1347 aż do ostatniego seymu uchwalone. Volumen Octavum: Ab Anno 1775. Ad Anno 1780. Warszawa. Google Scholar

Sifcegi 1933 – [b.a.]. Sifcegi sałałarnyn, „Karaj Awazy” 6: 22. Google Scholar

Wolski, M. (oprac.). 2007. Urzędnicy wołyńscy XIV–XVIII w.: spisy. (= Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Ziemie ruskie. Zeszyt V). Kórnik. Google Scholar

Zbiór 1791 – Zbiór konstytucyi i uchwał Seymu pod związkiem Konfederacyi w Warszawie agitującego się od dnia 7. Października w roku 1788 do Dnia 16. Grudnia Roku 1790. Warszawa. Google Scholar

Opracowania Google Scholar

Németh, Michał. 2011. Unknown Lutsk Karaim Letters in Hebrew Script (19th–20th Century). A Critical Edition. (= Studia Turcologica Cracoviensia 12). Kraków. Google Scholar

Pawelec, Mariusz. 2014. Sto lat temu: literacki świt nad Styrem. „Awazymyz” 3 (44): 18–22. Google Scholar

Shabarovskyi, Volodymyr. 2015. On the Lutsk Period in the biography of Abraham Firkowicz. „Karaite Archives” 3: 119–132. Google Scholar

Sulimowicz, Anna. 2014. A Document on the Economic Status of the Lutsk Karaites in the Mid-19th Century, „Karaite Archives” 2: 177–200. Google Scholar

Sulimowicz, Anna. 2015a. Karaim Settlements in Villages and Farmsteads around Lutsk. [w:] Remarks on Turkish Studies. Türklük Mülahazaları. Godzińska, M., Cevgin Uysal, A., Chilmon, W. [red.]. Warszawa: 126–142. Google Scholar

Sulimowicz, Anna. 2015b. On the Karaite prayer house in Lutsk and its furnishings, [w:] Oriental Studies and Arts. Contributions Dedicated to Professor Tadeusz Majda on His 85th Birthday. Bareja-Starzyńska, A., Stanek K. B., Godzińska, M., Sulimowicz, A. A., Szpindler, M., Bojarska-Cieślik, J. [red.]. Warszawa: 343–368. Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-12-30

Cited By / Share

Sulimowicz-Keruth, A. (2020). Dokument z 1824 roku z archiwum gminy karaimskiej w Łucku: Przyczynek do zagadnienia rozproszenia osadnictwa karaimskiego na Wołyniu w XIX wieku. Almanach Karaimski, 9, 149–160. https://doi.org/10.33229/ak.2020.9.4

Autorzy

Anna Sulimowicz-Keruth 
anna.sulimowicz@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Zakład Turkologii i Ludów Azji Środkowej Polska
https://orcid.org/0000-0003-4560-8936

Doktor nauk teologicznych, adiunkt w Zakładzie Turkologii i Ludów Azji Środkowej Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz Instytucie Językoznawstwa, Przekładoznawstwa i Hungarystyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Pełni funkcję wiceprzewodniczącej Związku Karaimów Polskich w RP i członka zarządu Fundacji Karaimskie Dziedzictwo, jest członkiem kolegiów redakcyjnych czasopism „Awazymyz” i „Almanach Karaimski”. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień dotyczących dziejów i kultury Karaimów, ze szczególnym uwzględnieniem karaimskich społeczności Łucka i Halicza. Jest autorką licznych publikacji z tego zakresu, a także przekładów z literatury karaimskiej. W ramach działalności dydaktycznej prowadzi zajęcia ze współczesnego języka tureckiego i klasycznej literatury tureckiej. Zajmuje się również działalnością translatorską – przełożyła na język polski m.in. powieści laureata literackiej nagrody Nobla, Orhana Pamuka.



Statystyki

Abstract views: 176
PDF downloads: 81


Licencja

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.








Deklaracja dostępności