Correspondence sent by Sergiusz Rudkowski to Professor Tadeusz Kowalski

Michał Németh

michal.nemeth@uj.edu.pl
Jagiellonian University in Kraków, Institute of Linguistics (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-4720-7637

Abstract

In this article the author discusses the correspondence between Sergiusz Rudkowski (1873–1944), a Karaim-born poet and writer, and Professor Tadeusz Kowalski (1889–1948), the founder of modern Polish Oriental Studies. The letters were written in the interwar period (between 1926 and 1939) and pertain mostly to lin­guistic matters and scholarly plans. Unfortunately, only the letters sent by Rudkowski to Kowalski have survived: currently they are stored in the Archive of Science of the Polish Academy of Sciences and the Polish Academy of Arts and Sciences in Kraków. Kowal­ski’s replies were most likely destroyed during the Second World War. The correspondence consists of six letters, two of which were written in South-Western Karaim and four in Polish. Additionally, Rudkowski attached to one of the Polish letters a speech he wrote in Karaim, which he asked Kowalski to translate into Polish. Due to this fact, the text of the speech and Kowalski’s Polish translation also form part of this small collection. In this study the content of all these materials is presented along with a detailed commen­tary. The importance of these sources written in Karaim lies in the fact that the linguistic material available for studying Lutsk Karaim (a language that is already extinct), such as that used in interpersonal communication, is limited. Special attention is paid to Karaim colloquial constructions, including Slavonic structural influences. Finally, the facsimilia of the letters are also presented to the reader.


Keywords:

Karaims in Lutsk, Karaim language, South-Western Karaim, Sergiusz Rudkowski, Tadeusz Kowalski, Polish Oriental Studies in the interwar period

References

Źródła Google Scholar

F301-332 = List A. I. Firkowicza (szammasza kienesy karaimskiej w Łucku) do Zarządu Duchownego Karaimów w Trokach. Datowany na 10 marca 1911 roku. 1 karta. Przechowywany w Wilnie w Bibliotece Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich. Google Scholar

JSul.III.02 = Kolekcja modlitw i pieśni religijnych w języku hebrajskim i karaimskim (z wyjątkiem jednego utworu napisanego w języku polskim). Rękopis powstał w XIX wieku (między 1807 a 1832 rokiem). Kopistą był Mordechaj ben Josef z Łucka. 289 kart. Przechowywany w kolekcji Józefa Sulimowicza (1913–1973) w Warszawie. Google Scholar

Prace naukowe Google Scholar

Abkowicz, Mariola & Sulimowicz, Anna. 2010. Karaj jołłary – karaimskie drogi. Karaimi w dawnej fotografii. [Wrocław]. Google Scholar

Chafuz, Mark Èzrovič. 1995. Russko-karaimskij slovaŕ. Krymskij dialekt. Moskva. Google Scholar

Chotzner, Joseph. 1891. Immanuel di Romi, a thirteenth century Hebrew poet and novelist. – The Jewish Quarterly Review 4/1: 64–89. Google Scholar

Dubiński, Aleksander. 1960. Z dziejów badań nad językiem i literaturą karaimską (od końca XIX w.). – Przegląd Orientalistyczny 2 (34): 145–156 [Przedruk w: Dubiński, Aleksander. 1992. Caraimica. Prace karaimoznawcze. Pod redakcją Tadeusza Majdy. Warszawa: 73–90]. Google Scholar

Dubiński, Aleksander. 1971. Prace karaimoznawcze prof. Ananiasza Zajączkowskiego. – Przegląd Orientalistyczny 79/3: 282–285. Google Scholar

Dubiński, Aleksander. 1974. Bibliografija trudov po karaimskomu jazyku i literature i pečatnych tekstov na karaimskom jazyke. – Baskakov, Nikolaj Aleksandrovič & Zajączkowski, Ananiasz & Šapšal, Seraja Markovič (red.). Karaimsko-russko-poĺskij slovaŕ. Słownik karaimsko-rosyjsko-polski. Mos­kva: 14–28. Google Scholar

Dubiński, Aleksander. 1981. Prof. Dr. Włodzimierz Zajączkowski – on the occasion of his 65th birthday. – Ural-Altaische Jahrbücher. Neue Folge 1: 255–269. Google Scholar

Dubiński, Aleksander. 1983. Włodzimierz Zajączkowski in memoriam. – Przegląd Orientalistyczny 1–4 (125–126): 186. Google Scholar

Dubiński, Aleksander. 1991. Sergiusz Rudkowski. – Markiewicz, Henryk et al. (red.). Polski słownik biograficzny. T. 32/4. Wrocław, Warszawa, Kraków: 604. Google Scholar

Dubiński, Aleksander. 1994. Obnovlenie karaimskogo jazyka v pervoj polovine našego stoletija. – Rocznik Orientalistyczny 49/2: 59–63. Google Scholar

Dubiński, Aleksander. 1998. Fragmenty korespondencji prof. Tadeusza Kowalskiego z Aleksandrem Mardkowiczem. – Przegląd Orientalistyczny 1 (145): 62–67. Google Scholar

Dziekan, Marek Marian. 1996. Badania arabistyczne profesora Tadeusza Kowalskiego (1889–1948). – Przegląd Orientalistyczny 1–2 (177–178): 67–72. Google Scholar

Dziurzyńska, Ewa. 1998. Der Nachlaß von Tadeusz Kowalski. – Stachowski, Marek (red.). Languages and culture of Turkic peoples. (= Studia Turcologica Cracoviensia 5). Kraków: 13–19. Google Scholar

Dziurzyńska, Ewa. 1999. Podróże naukowe Tadeusza Kowalskiego w świetle materiałów archiwalnych. – Bieńkowski, Wiesław (red.). Tadeusz Kowalski 1889–1948. (= Polska Akademia Umiejętności. W służbie nauki 4). Kraków: 29–53. Google Scholar

Dziurzyńska, Ewa. 2007. Tadeusz Kowalski 1889–1948. – Dziurzyńska, Ewa & Ďurčanský, Marek (red.). Korespondencja Tadeusza Kowalskiego z Janem Rypką i Bedřichem Hroznym. Opracowali: Ewa Dziurzyńska, Marek Ďur­čanský, Pavel Kodera. Kraków: 7–14. Google Scholar

Gąsiorowski, Stefan. 2020. Karaimi w Koronie i na Litwie w XV–XVIII wieku. Wydanie drugie, poszerzone. Kraków, Budapeszt, Syrakuzy. Google Scholar

Godzińska, Marzena. 2014. Włodzimierz Zajączkowski – badacz folkloru ludów tureckich. – Almanach Karaimski 3: 37–40. Google Scholar

Hübner, Piotr. 1999. Tadeusza Kowalskiego koncepcja organizacji nauki polskiej po drugiej wojnie światowej. – Bieńkowski, Wiesław (red.). Tadeusz Kowalski 1889–1948. (= Polska Akademia Umiejętności. W służbie nauki 4). Kraków: 19–28. Google Scholar

JRS = Slepcov, Petr Alekseevič (red.). 1972. Jakutsko-russkij slovaŕ. Moskva. Google Scholar

KarRPS = Baskakov, Nikolaj Aleksandrovič & Zajączkowski, Ananiasz & Šap­šal, Seraja Markovič (red.). 1974. Karaimsko-russko-poĺskij slovaŕ. Słownik karaimsko-rosyjsko-polski. Moskva. Google Scholar

Kończak, Izabela. 2017. Dwudziestoletnia przyjaźń na odległość. Listy profesora Tadeusza Kowalskiego do akademika Ignacego Kraczkowskiego. – Czerwiński, Grzegorz & Konopacki, Artur (red.). Wschód muzułmański w ujęciu interdyscyplinarnym. Ludzie – teksty – historia. Białystok: 85–101. Google Scholar

Kowalska-Lewicka, Anna. 1999. Tadeusz Kowalski w oczach córki. – Bieńkowski, Wiesław (red.). Tadeusz Kowalski 1889–1948. (= Polska Akademia Umiejętności. W służbie nauki 4). Kraków: 67–78. Google Scholar

Kowalska-Lewicka, Anna. 2008. Wspomnienie o moim Ojcu Tadeuszu Kowalskim. – Zaborski, Andrzej (red.). Ibrahim Ibn Jakub i Tadeusz Kowalski w sześćdziesiątą rocznicę edycji. Kraków: 19–24. Google Scholar

Kowalski, Kazimierz. 1999. Tadeusz Kowalski – oczami syna. – Bieńkowski, Wiesław (red.). Tadeusz Kowalski 1889–1948. (= Polska Akademia Umiejętności. W służbie nauki 4). Kraków: 63–66. Google Scholar

Kowalski, Tadeusz. 1917. Piosenki ludowe anatolskie o rozbójniku Czakydżym. – Rocznik Orientalistyczny 1: 334–355. Google Scholar

Kowalski, Tadeusz. 1919. Zagadki ludowe tureckie. (= Prace Komisji Orientalistycznej Polskiej Akademii Umiejętności 1). Kraków. Google Scholar

Kowalski, Tadeusz. 1922. Ze studjów nad formą poezji ludów tureckich. (= Prace Komisji Orientalistycznej Polskiej Akademii Umiejętności 5). Kraków. Google Scholar

Kowalski, Tadeusz. 1929. Karaimische Texte im Dialekt von Troki. (= Prace Komisji Orjentalistycznej Polskiej Akademji Umiejętności 11). Kraków. Google Scholar

Kowalski, Tadeusz. 1931. Osmanisch-türkische Dialekte. – Houtsma, Martijn Theodor & Arnold, Thomas Walker & Basset, René & Hartmann, Richard (red.). Enzyklopädie des Islām, t. IV. Leiden: 991–1011. Google Scholar

Kowalski, Tadeusz. 1936. Najpilniejsze zadania karaimoznawstwa. – Myśl Karaimska 11 (1935–1936): 12–23. Google Scholar

Kowalski, Tadeusz. 1937–1938. Wyrazy kipczackie w języku Ormian polskich. – Myśl Karaimska 12: 27–40. Google Scholar

Kurzowa, Zofia. 1985 [2006]. Polszczyzna Lwowa i Kresów południowo-wschodnich do 1939 roku. Wydanie trzecie: 2006. Kraków. Google Scholar

Kurzowa, Zofia. 1993 [2006]. Język polski Wileńszczyzny i Kresów północno-wschodnich XVI–XX w. Wydanie drugie: 2006. Kraków. Google Scholar

Levi, Boris Zacharovič. 1996. Russko-karaimskij slovaŕ. Krymskij dialekt. Odessa. Google Scholar

Maciuszak, Kinga. 2008. The Persian suffix -(e)stān ‘the land of’. – Studia Etymologica Cracoviensia 13: 119–140. Google Scholar

Majda, Tadeusz (red.). 2013. Urzeczeni Orientem. Listy Ananiasza Zajączkowskiego do Tadeusza Kowalskiego. Warszawa. Google Scholar

Mardkowicz, Aleksander. 1935. Karaj sez-bitigi. Słownik karaimski. Karaimisches Wörterbuch. Łuck. Google Scholar

Muchowski, Piotr & Tomal, Maciej & Sulimowicz, Anna & Witkowski, Rafał & Yariv, Arie. 2017. Dokumenty historii Karaimów polsko-litewskich. Edycja krytyczna wybranych rękopisów w językach hebrajskim, łacińskim i polskim. (= Prace Karaimoznawcze 7). Poznań. Google Scholar

Németh, Michał. 2006. Nieznane wiersze karaimskie Sergiusza Rudkowskiego (dialekt łucko-halicki). Edycja krytyczna. Kraków [niepublikowana praca magisterska obroniona na Uniwersytecie Jagiellońskim, Wydział Filologiczny, Katedra Filologii Tureckiej]. Google Scholar

Németh, Michał. 2011a. A different look at the Lutsk Karaim sound system (from the second half of the 19th century on). – Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis 128: 69–101. Google Scholar

Németh, Michał. 2011b. Unknown Lutsk Karaim letters in Hebrew script (19th–20th centuries). A critical edition. (= Studia Turcologica Cracoviensia 12). Kraków. Google Scholar

Németh, Michał. 2012. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość karaimskiej działalności kulturalnojęzykowej. – Machul-Telus, Beata (red.). Karaimi. Warszawa: 53–72. Google Scholar

Németh, Michał. 2014. A historical phonology of Western Karaim. Alveolars and front labials in the south-western dialect. – Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis 131/3: 247–267. Google Scholar

Pawelec, Mariusz. 2014. Sto lat temu: literacki świt nad Styrem. – Awazymyz 25/3: 18–22. Google Scholar

Pawelec, Mariusz. 2015. Nowe szczegóły z biografii Aleksandra Mardkowicza (1875–1944). – Almanach Karaimski 4: 19–32. Google Scholar

Pekarskij, Èduard Karlovič. 1907–1930. Slovaŕ jakutskago jazyka. S.-Peterburg, Leningrad. Google Scholar

Polkanov, Jurij Aleksandrovič. 1994. Obrjady i obyčai krymskich karaimov-tjurkov: ženiba, roždenie rebenka, pochorony. Bachčisaraj. Google Scholar

Pritsak, Omeljan. 1965. Schriftenverzeichnis Ananiasz Zajączkowski 1925–1963. – Ural-Altaische Jahrbücher 36/3–4: 234–251. Google Scholar

Radloff, Wilhelm. 1893–1911. Versuch eines Wörterbuches der Türk-Dialecte. T. 1–4 (t. 1/1–2: 1893; t. 2/1–2: 1899; t. 3/1–2: 1905; t. 4/1–2: 1911). St. Petersburg. Google Scholar

Rudkowski, Sergjusz. 1928. Tezgieninde. – Myśl Karaimska 1/4–5: 34. Google Scholar

Rudkowski, Sergjusz. 1931a. Dostłar. Satyr kotarmak tirlikten jizip-ałhan. Łuck. Google Scholar

Rudkowski, Sergjusz. 1931b. Korutkan dżuwaherłer. – Karaj Awazy 2: 19–20. Google Scholar

Rudkowski, Sergjusz. 1932. Krwawe echo Humania na Wołyniu (Rzeź Kotowska 1768 r.). Łuck. Google Scholar

Rudkowski, Sergjusz. 1933. Tutuwłanmahy Karajłarnyn Łuckada (sahync). Łuck. Google Scholar

Rudkowski, Sergjusz. 1935. Kart Łucka. – Karaj Awazy 8: 14–18. Google Scholar

Rudkowski, Sergjusz. 1939. Dostłar (II ïlisi). Caja kotarmak caja ucurłaricin. Łuck. Google Scholar

Rudkowski, Nazim. 2015. Karaimskie dorastanie w Rafałówce. – Awazymyz 3 (48): 4–11. Google Scholar

Sicińska, Katarzyna. 2013. Polszczyzna południowokresowa XVII i XVIII wieku (na podstawie epistolografii). Łódź. Google Scholar

Siemieniec-Gołaś. 1998. Tadeusz Kowalski (1889–1948). – Stachowski, Marek (red.). Languages and culture of Turkic peoples. (= Studia Turcologica Cracoviensia 5). Kraków: 9–11. Google Scholar

Stachowski, Marek. 1998. Kowalski, Caferoğlu und die Universität Stambul. – Türk Dilleri Araştırmaları 8: 211–228. Google Scholar

Sulimowicz, Anna. 1999. Wpływ Tadeusza Kowalskiego na rozwój życia kulturalnego i społecznego w Łucku i Haliczu. – Bieńkowski, Wiesław (red.). Tadeusz Kowalski 1889–1948. (= Polska Akademia Umiejętności. W służbie nauki 4). Kraków: 55–61. Google Scholar

Sulimowicz, Anna. 2002. Znaczenie halickich Karaimów dla rozwoju polskiej turkologii. – Novochako, L. & Fedoruk, O. & Beregovśkyj, O. (red.). Karajimy Galyča: istorija ta kuľtura. Materialy mižnarodnoji konferenciji. Ľviv, Galyč. Google Scholar

Sulimowicz, Anna. 2012. Polscy turkolodzy Karaimi. Od przedmiotu do podmiotu badań naukowych. – Machul-Telus, Beata (red.). Karaimi. Warszawa: 119–144. Google Scholar

Sulimowicz, Anna. 2017a. Życie społeczne gminy karaimskiej w Łucku w okresie międzywojennym (1919–1939). Praha [niepublikowana rozprawa doktorska obroniona na Uniwersytecie Karola, Wydział Teologii Husyckiej]. Google Scholar

Sulimowicz, Anna. 2017b. Życie w dawnym Łucku. – Awazymyz. Pismo Historyczno-społeczno-Kulturalne Karaimów 28/2: 14–18 [przekład artykułu S. Rudkowskiego (1935) z komentarzem]. Google Scholar

Sulimowicz-Keruth, Anna. 2020. Dokument z 1824 roku z archiwum gminy karaimskiej w Łucku. Przyczynek do zagadnienia rozproszenia osadnictwa karaimskiego na Wołyniu w XIX wieku. – Almanach Karaimski 9: 149–160. Google Scholar

Tryjarski, Edward. 1971. Główne prace turkologiczne prof. Ananiasza Zajączkowskiego. – Przegląd Orientalistyczny 79/3: 271–276. Google Scholar

Tryjarski, Edward. 1998. Restoration of Oriental Studies in Poland after the World War II as reflected in five letters by Tadeusz Kowalski. – Stachowski, Marek (red.). Languages and culture of Turkic peoples. (= Studia Turcologica Cracoviensia 5). Kraków: 267–285. Google Scholar

Zaborski, Andrzej. 2000. Tadeusz Kowalski (1889–1948). – Michalik, Jan & Walecki, Wacław (red.). Uniwersytet Jagielloński. Złota księga wydziału filologicznego. Kraków 2000: 409–417. Google Scholar

Zaborski, Andrzej. 2011. Koncepcja i praktyka orientalistyki profesora Tadeusza Kowalskiego. Filologie orientalne dawniej i dziś. – Sudyka, Lidia (red.) Orientalia Commemorativa. Kraków: 15–25. Google Scholar

Zajączkowska-Łopatto, Emilia. 2014. Ananiasz Zajączkowski – orientalistyka przede wszystkim. – Almanach Karaimski 3: 133–148. Google Scholar

Zajączkowski, Ananiasz. 1957. Tadeusz Kowalski i jego prace orientalistyczne. – Szkice z dziejów polskiej orientalistyki. Warszawa: 31–41. Google Scholar

Zajączkowski, Włodzimierz. 1953. Bibliografia Tadeusza Kowalskiego. – Rocznik Orientalistyczny 17: xvii-xxxvi. Google Scholar


Published
2020-12-30

Cited by

Németh, M. (2020). Correspondence sent by Sergiusz Rudkowski to Professor Tadeusz Kowalski. Karaim Almanac, 9, 59–113. https://doi.org/10.33229/ak.2020.9.2

Authors

Michał Németh 
michal.nemeth@uj.edu.pl
Jagiellonian University in Kraków, Institute of Linguistics Poland
https://orcid.org/0000-0002-4720-7637

Michał Németh, PhD, habilitated doctor (dr. hab.), is an Associate Professor (Pol. adiunkt) in the Institute of Linguistics at the Jagiellonian University in Kraków. He studied Turkish and Hungarian philology at the Jagiellonian University and holds a PhD degree in Linguistics (2011). In years 2015–2017 an Alexander von Humboldt Foundation research fellow at the ​Institut für Slavistik, Turkologie und zirkumbaltische Studien (Abteilung Turkologie) of the Johannes Gutenberg University of Mainz. His main interests lie in historical linguistics and etymology; with a special focus, on the one hand, on the history of the Karaim language and, on the other hand, on the history of the Turkic and Slavonic elements of the Hungarian lexicon. In years 2012–2018, he was the principal investigator of two projects entitled A catalogue of Karaim manuscripts and old prints (2015–2015) and The oldest known Western Karaim Bible Translation (2015–2019) — both financed by the National Science Centre of Poland. He was awarded scholarships and prizes for outstanding schlarly work, among others the Zoltán Gombocz Medal and Prize (2014) of the Society Of Hungarian Linguistics and a scholarship of the Polish Minister of Science and Higher Education for outstanding young scholars (2015–2018). He authored more than fifty works (books, articles, and a database) devoted to his fields of interest. Editorial board member of the journals Almanach Karaimski and the International Journal of Eurasian Linguistics (Brill).



Statistics

Abstract views: 203
PDF downloads: 131


License

Authors 

Authors of texts accepted for publication in Karaim Almanac are required to complete, sign and return to the Editorial team’s office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.

Under the agreement, the authors of the texts published in Karaim Almanac grant Polish Karaim Association a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.

The authors retain the right to the free disposal of the work.

Users

Interested Internet users are entitled to use works that have been published in Karaim Almanac since 2018, under the following conditions: 

▪     attribution – obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work) and the license itself. 

▪     no derivatives – the work must be preserved in its original form. Without the author's consent, it is not possible to distribute the modified work in the form of translations, publications, etc. 

Copyrights are reserved for all texts published before 2018.

Miscellaneous

Polish Karaim Association retains the property right as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).

Privacy statement

The names and email addresses published on this journal site will be used exclusively for the purposes declared by this journal and cannot be used for any other purpose or by any other party.