From Aleksander Mardkowicz's archive: the letters of Zarach Zarachowicz
Anna Sulimowicz-Keruth
anna.sulimowicz@uw.edu.plUniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Zakład Turkologii i Ludów Azji Środkowej (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-4560-8936
Abstract
The paper presents the original content accompanied by a translation into Polish of 13 letters written between 1933 and 1937 by Zarach Zarachowicz of Halicz to well-known social activist, writer and publisher Aleksander Mardkowicz of Łuck. The epistles shed light on personal contacts between members of the Karaite communities of Łuck and Halicz, providing information, albeit to a limited degree, on their views and considerations regarding the identity of Karaites and the preservation of the Karaim language. Written entirely in South-Western Karaim, the letters are also a valuable source of linguistic material. In the introduction, Zarachowicz’s life and publications are presented, as well as additional data regarding the hitherto unknown origins of his family.
Keywords:
Aleksander Mardkowicz, Zarach Zarachowicz, Karaites of Lutsk, Karaites of Halich, Polish-Lithuanian Karaites, Karaim languageReferences
References
Bibliografia Google Scholar
Wykaz skrótów stosowanych w przypisach Google Scholar
AK „Almanach Karaimski” Google Scholar
KA „Karaj Awazy” Google Scholar
KBS Aleksander Mardkowicz, Karaj Sez Bitigi. Słownik karaimski. Karaimisches Wörterbuch, Łuck 1935. Google Scholar
KRPS Baskakov, N.A., Zajončkovskij, A., Šapšal, S.M. [red.], Karaimsko-russko-pol’skij slovar’, Moskva 1974. Google Scholar
MK „Myśl Karaimska” Google Scholar
Źródła Google Scholar
Materiały archiwalne Google Scholar
Biblioteka im. Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk, Wilno Google Scholar
BWLAN F143–1005 fol. 8ro List R. Abkowicza do S. Szapszała z 23 czerwca Google Scholar
Archiwum Akt Nowych, Warszawa Google Scholar
AAN 1461 s. 236–238, Protokół konferencji z 30 XI 1924. Google Scholar
AAN 1461 s. 189–204 Statut Karaimskiej Gminy Wyznaniowej w Haliczu. Google Scholar
Kolekcja Józefa Sulimowicza, Warszawa Google Scholar
JSul.VI.08.24 Archiwum Koła Pań Karaimskich w Haliczu: Plan badania kultury karaimskiej ze stanowiska etnografji. Google Scholar
JSul.VI.08.28 Archiwum Koła Pań Karaimskich w Haliczu: kopia Ḥaluḳat ha-Ḳara’im ṿe-ha-Rabanim. Google Scholar
JSul.VI.12/AMar.10.01–13 Archiwum Aleksandra Mardkowicza: listy Zaracha Zarachowicza. Google Scholar
Materiały drukowane Google Scholar
Al. Mar. [Mardkowicz, Aleksander], Sahyncyna babinecnin, KA 1933, z. 6, s. 1–10. Google Scholar
Halicz, MK 1924, rok 1, zeszyt 1, s. 34. Google Scholar
Jellinek, Adolf, Abraham Firkowitsch, das religiöse Oberhaupt der Karäer: ein Gedenkblatt, Wien 1875 Google Scholar
Konferencja w Haliczu, MK 1929, tom 2, zeszyt 1, s. 48. Google Scholar
Mardkowicz, Aleksander, Aj jaryhynda, Łuck 1933. Google Scholar
Mardkowicz, Aleksander, Janhy jirłar, Łuck 1937. Google Scholar
[Mardkowicz, Aleksander], Taw Garizim, KA 1935, z. 8, s. 9–13. Google Scholar
[Mardkowicz, Aleksander], Uruw adłary Karajłarnyn, KA 1934, z. 7, s. 21–24. Google Scholar
Ribbiłer, kajsyłar hazzanłyk ettiłer Łuckada basłap burunhu jarymyndan XIX izjiłnyn, KA 1932, z. 3 (5), s. 16. Google Scholar
Wycieczka z Halicza, MK 1934, z. 10 (1932–1944), s. 121. Google Scholar
Zarahowicz, Zarach, Kilka uwag o naszych zadaniach w chwili obecnej, MK 1924, z. 1, s. 5–6. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Listy z Halicza, MK 1924, z. 1, s. 26–30. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Ze statystyki Karaimów w Haliczu, MK 1924, z. 1, s. 32–33. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Josef Mordkowicz (1802–1884) (W 40-tą rocznicę zgonu), MK 1925, z. 2, s. 20–23. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Dziesięciolecie kapłaństwa Ułłu hazzana Szemai Firkowicza, MK 1931 T. 2, z. 3–4 (1930–1931), s. 77–81. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Łuwachy ḥazzanłarnyn Halicte, KA 1935, z. 8, s. 23. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Uruwu jaryk ełtiwciłernin, KA 1936, z. 9, s. 2–6. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Jały ułus-iścinin, KA 1936, z. 11, s. 22–28. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Budowa domu karaimskiego, MK 1936, R. 11, z. 11 (1935–1936), s. 118; Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Koło Pań Karaimskich, MK 1936, R. 11, z. 11 (1935–1936), s. 119. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Konakłyhy Hadży-Babanyn Halicte, KA 1938, z. 12, s. 6–8. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach ben Moses [wyd.], Ic kyna, KA 1936, z. 10, s. 3–4. Google Scholar
Zarahovič”, Zarah”, O karaimah” goroda Galiča. „Izvestiâ Tavričeskago i Odesskago Karaimskago Duchovnago Prawleniâ” 1917, z. 4, s. 19–22. Google Scholar
Z.Z. [Zarachowicz, Zarach], Nauczanie religii karaimskiej, MK 1925, z. 2, s. 41–42. Google Scholar
Z.Z. [Zarachowicz, Zarach], Restauracja kienesy, MK 1925, z. 2, s. 42. Google Scholar
Z.Z. [Zarachowicz, Zarach], Otwarcie szkoły parafialnej, MK 1926, z. 3, s. 26. Google Scholar
Z.Z. [Zarachowicz, Zarach], Organizacja gminy, MK 1926, z. 3, s. 26. Google Scholar
Z.Z. [Zarachowicz, Zarach], Restauracja kienesy, MK 1926, z. 3, s. s. 27. Google Scholar
Z.Z. [Zarachowicz, Zarach], Nowi abiturjenci, MK 1926, z. 3, s. s. 27. Google Scholar
Zemerłer (Karaj Sezinde). Jarykka cyhardy Aleksander Mardkowicz. Łuckada 1930 / Pieśni religijne karaimów (w języku karaimskim). Wydał Aleksander Mardkowicz, Łuck 1930. Google Scholar
Źródła sekundarne Google Scholar
Baskakov, N.A., Zajončkovskij, A., Šapšal, S.M. [red.], Karaimsko-russko-pol’skij slovar’, Moskva 1974. Google Scholar
Mardkowicz, Aleksander, Karaj Sez Bitigi. Słownik karaimski. Karaimisches Wörterbuch, Łuck 1935. Google Scholar
Opracowania Google Scholar
Abrahamowicz, Zygmunt, Dzieje Karaimów w Haliczu, „Przegląd Orientalistyczny”, 2001, nr 1–2 (196–197), s. 3–16. Google Scholar
Bałaban, Majer, Rabin Dr. Samuel Poznański 1864–1921: Szkic biograficzny, Warszawa: nakład M. J. Freida 1922. Google Scholar
Cahn, Zwi, The Rise of the Karaite Sect. A New Light on the Halakah and Origin of the Karaites, New York 1937. Google Scholar
Gąsiorowski, Stefan, Zarach Zarachowicz i jego wyniesienie na urząd hazzana w Haliczu w 1929 r. Przyczynek do dziejów liturgii karaimskiej. „Kwartalnik Historii Żydów” 2012, nr 4 (244), s. 573–581. Google Scholar
Gini, Corrado. I Caraimi di Polonia e Lituania, „Genus” 1936, t. 2, s. 1–56. Google Scholar
Gini, Corrado, Inchiesta demografico-antropologico-sanitaria sui Caraimi di Polonia e Lituania, „Genus” 1937, t. 2, s. 236–237 Google Scholar
Kowalski, Tadeusz. Karaimische Texte im Dialekt von Troki. (= Prace Komisji Orjentalistycznej Polskiej Akademji Umiejętności 11). Kraków 1929 Google Scholar
Mann, Jacob, Texts and Studies in Jewish History and Literature. Vol. 2: Karaitica. Philadelphia: Hebrew Press of the Jewish Publication Society of America, 1935 (II wydanie New York: Ktav Publishing House 1972). Google Scholar
Pawelec, Mariusz [rec.], Stefan Gąsiorowski, Zarach Zarachowicz i jego wyniesienie na urząd hazzana w Haliczu w 1929 r. Przyczynek do dziejów liturgii karaimskiej. „Kwartalnik Historii Żydów”, nr 4 (244) 2012, s. 573–581, „Almanach Karaimski” 2015, T. 4, s. 269–273. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.15. Google Scholar
Pawelec, Mariusz, Aleksander Mardkowicz jako kolekcjoner i popularyzator folkloru karaimskiego, „Almanach Karaimski” 2019, T. 8, s. 157–174. https://doi.org/10.33229/ak.2019.8.4. Google Scholar
Shabarovskyi, Volodymyr, On the Lutsk period in the biography of Abraham Firkowicz, „Karaite Archives” 2015, T. 3, s. 119–132. Google Scholar
Shapira, Dan, Osef ḥadash bi-mekhon Ben-Tsvi shel mismakhim Ḳara’iyim mi-mizraḥ Eropah [Nowa kolekcja dokumentów karaimskich z Europy Wschodniej w Instytucie Ben-Cwiego], „Peʿamim” 2002, 90, s. 155–172. Google Scholar
Spiss, Anna, Aleksander Paweł Jaworczak (1908–1993), [w:] Spiss, Anna, Święch, Jan [red.], Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, T. 4, Wrocław 2014, s. 75–82. Google Scholar
Sulimowicz Anna, Aleksander Mardkowicz — działacz społeczny, pisarz i wydawca, „Awazymyz” 1999, nr 2 (3), s. 3–4. https://doi.org/10.33229/az.36. Google Scholar
Sulimowicz Anna, Język karaimski. Starania o jego zachowanie, Nauczanie języków mniejszości narodowych i etnicznych, „Języki Obce w Szkole” 2001, z. 6, s. 37–44. Google Scholar
Sulimowicz Anna, Listy do Łucka. Aleksander Mardkowicz jako adresat korespondencji Ananiasza Zajączkowskiego, „Almanach Karaimski” 2014, T. 2, s. 36–62. https://doi.org/10.33229/ak.2013.2.03. Google Scholar
Sulimowicz, Anna, Działalność społeczna i edukacyjna Koła Pań Karaimskich w Haliczu, „Almanach Karaimski” 2015, T. 4, s. 79–100. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.06. Google Scholar
Sulimowicz, Anna, Inner Hierarchy in the Halicz Karaite Community. Based on a Document from the 1830s, „Karaite Archives” 2016, T. 4, s. 129–152. Google Scholar
Sulimowicz-Keruth, Anna, Z archiwum Aleksandra Mardkowicza: listy z Poniewieża, „Almanach Karaimski” 2021, T. 10, s. 89–205. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.6. Google Scholar
Zajączkowski, Ananiasz, Karaimi na Wołyniu (pochodzenie i dzieje), „Rocznik Wołyński” T. 3, Równe 1933, s. 149–191. Google Scholar
Zajączkowski, Włodzimierz, Mardkowicz (Mardkowicz Kokizow) Aleksander, krypt. Al-Mar (1875–1944), [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 19, Wrocław, Warszawa, Kraków 1974, s. 617–618. Google Scholar
Walfisch, Barry Dow, Kizilov, Mikhail, Bibliographia Karaitica: An Annotaded Bibliography of Karaites and Karaism, (=Études sur le judaïsme médiéval, 43), Leiden-Boston: Brill 2011. https://doi.org/10.33229/ak.2021.10.6. Google Scholar
Wojnicz, Adam, Z dziejów parafii łuckiej, „Życie Wołynia” 1925, nr 45 (92), s. 10–11. Google Scholar
Authors
Anna Sulimowicz-Keruthanna.sulimowicz@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski, Wydział Orientalistyczny, Zakład Turkologii i Ludów Azji Środkowej Poland
https://orcid.org/0000-0003-4560-8936
An assistant professor (Pol. adiunkt) in the Department of Turkish Studies and Inner Asian Peoples of the Faculty of Oriental Studies at the University of Warsaw. She studied Turkish philology at the University of Warsaw and holds a ThD degree in Jewish Studies (Charles University 2018). She is the secretary of the Polish Karaims Association and editorial board member of the journal Almanach Karaimski. Her research interests focus on the history of Lutsk Karaims. In 2012–2016 she participated in a project entitled A catalogue of Karaim manuscripts and old prints in Polish collections financed by National Science Centre of Poland. Currently she is a member of the research team of the European Research Council (ERC) project entitled (Re)constructing a Bible. A new approach to unedited Biblical manuscripts as sources for the early history of the Karaim language conducted by Michał Németh, PhD at the Jagiellonian University. Translator of Karaim and Turkish literature - she translated into Polish five novels of the Turkish Nobel Prize holder Orhan Pamuk.
Statistics
Abstract views: 86PDF downloads: 55
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Karaim Almanac are required to complete, sign and return to the Editorial team’s office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of the texts published in Karaim Almanac grant Polish Karaim Association a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works that have been published in Karaim Almanac since 2018, under the following conditions:
▪ attribution – obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work) and the license itself.
▪ no derivatives – the work must be preserved in its original form. Without the author's consent, it is not possible to distribute the modified work in the form of translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2018.
Miscellaneous
Polish Karaim Association retains the property right as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).
Privacy statement
The names and email addresses published on this journal site will be used exclusively for the purposes declared by this journal and cannot be used for any other purpose or by any other party.
Most read articles by the same author(s)
- Anna Sulimowicz-Keruth, Dokument z 1824 roku z archiwum gminy karaimskiej w Łucku , Karaim Almanac: Vol. 9 (2020)
- Anna Sulimowicz-Keruth, From the private archive of Aleksander Mardkowicz: letters from Panevėžys , Karaim Almanac: Vol. 10 (2021)
- Anna Sulimowicz-Keruth, A handwritten collection of Karaim proverbs and adages in north-western Karaim found in the archive of Aleksander Mardkowicz , Karaim Almanac: Vol. 8 (2019)
- Anna Sulimowicz-Keruth, Karaims in Arkadiy Tretyakov’s Kupcy goroda Kieva , Karaim Almanac: Vol. 7 (2018)