Księga Rodzaju w tłumaczeniu Biblii na południowo-zachodni dialekt języka karaimskiego. Rękopis nr JSul.III.01
Dorota Cegiołka
dsmetek@amu.edu.plUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Neofilologii, Zakład Turkologii (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-7079-1408
Abstrakt
W artykule zostały przedstawione wstępne uwagi dotyczące rękopisu nr. JSul.III.01, który zawiera tłumaczenie pierwszych pięciu ksiąg Starego Testamentu na dialekt południowozachodni języka karaimskiego. Autor artykułu prezentuje przykładowy materiał językowy z Księgi Rodzaju uzupełniony o tłumaczenie na język angielski oraz omawia kwestie dotyczące fonologii języka rękopisu, koncentrując się na procesie delabializacji, który zaszedł w południowozachodnim dialekcie języka karaimskiego.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
południowozachodni dialekt języka karaimskiego, tłumaczenie Starego Testamentu, rękopis nr. JSul.III.01, fonologia języka karaimskiegoBibliografia
Bibliografia
Aqtay, Gulayhan, Jankowski, Henryk. 2015. A Crimean Karaim-English dictionary (= Prace Karaimoznawcze nr 2). Poznań. Google Scholar
Aqtay, Gulayhan. 2016. Edycja krymskokaraimskiego przekładu Tanachu na podstawie rękopisu z Cambridge. Zawartość tomu I i IV, Almanach Karaimski 5: 35–46. Google Scholar
Baskakov, N. A., Šapšal, S. M., Zajončkovskij, A. (eds.). 1974. Karaimsko-russko-poĺskij slovaŕ. Słownik karaimsko-rosyjsko-polski. Moskva. Google Scholar
Grzegorzewski, Jan. 1916–1918. Caraimica. Język Łach-Karaitów. Narzecze południowe (łucko-halickie), Rocznik Oryentalistyczny 1/2 (1916–1918): 252–296. Google Scholar
Jankowski, Henryk. 1997. A Bible Translation into the Northern Crimean Dialect of Karaim, Studia Orientalia 82: 1–84. Google Scholar
Jankowski, Henryk. 2008. The question of the existence of Crimean Karaim and its relation to Western Karaim: Tamara Bairašauskaite, Halina Kobeckaite, Galina Miškiniene (eds). Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos visuomenes tradicijoje: totoriai ir karaimai. Orient in the Social Tradition of the Grand Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims. Orient w tradycji społeczeństwa litewskiego: Tatarzy i Karaimi. Vilnius: 161–168. Google Scholar
Jankowski, Henryk, Aqtay, Gulayhan, Cegiołka, Dorota, Çulha, Tülay, Németh, Michał. 2019. The Crimean Karaim Bible Vol. 1: Critical edition of the Pentateuch, Five Scrolls, Psalms, Proverbs, Job, Daniel, Ezra and Nehemiah. Vol. 2: Translation (= Turcologica 119). Wiesbaden. Google Scholar
Németh, Michał. 2014a. A historical phonology of Western Karaim. Alveolars and front labials in the south-western dialect, Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis 131/3: 247–267. Google Scholar
Németh, Michał. 2014b. An early North-Western Karaim Bible translation from 1720. Part 1. The Torah, Karaite Archives 2: 109–141. Google Scholar
Németh, Michał. 2015a. A historical phonology of Western Karaim. The process of its diversification into dialects, Studia Linguistica Universitatis Iagiellonicae Cracoviensis 132: 167–185. Google Scholar
Németh, Michał. 2015b. An early North-Western Karaim Bible translation from 1720. Part 2. The Book of Ruth, Karaite Archives 3: 49–102. Google Scholar
Németh, Michał. 2015c. An early North-Western Karaim Bible translation from 1720. Part 3. A contribution to the question of the stemma codicum of the Eupatorian print from 1841, Karaite Archives 3: 103–118. Google Scholar
Németh, Michał. 2016. A Crimean Karaim handwritten translation of the Book of Ruth dating from before 1687. Another contribution to the history of Crimean Karaim and to the question of the stemma codicum of the Eupatorian printed edition of the Tanakh from 1841, Türk Dilleri Araştırmaları 26/2: 161–226. Google Scholar
Németh, Michał. 2018. A historical phonology of Western Karaim. The process of its diversification into dialects. Part 2. Supplementary data on the absolute and relative chronology of sound changes, Rocznik Orientalistyczny LXXI, 2 (2018): 146–161. Google Scholar
Olach, Zsuzsanna. 2013. A Halich Karaim translation of Hebrew biblical texts (= Turcologica 98). Wiesbaden. Google Scholar
Pritsak, Omeljan. 1959. Das Karaimische: Deny, J., Grønbech, K., Scheel, H., Togan, Z.V. (eds). Philologiae Turcicae Fundamenta. Tom 1. Wiesbaden: 318–340. Google Scholar
Shapira, Dan. 2013. The Karaim translation of the Book of Nehemia copied in the 17th century’s Crimea and printed in 1840/1841 at Gözleve, on the copyist of the manuscript, and some related issues, Karaite Archives 1: 133–198. Google Scholar
Shapira, Dan. 2014. A new Karaite-Turkish manuscript from Germany: new light on genre and language in Karaite and Rabbanite Turkic Bible translations in the Crimea, Constantinople and elsewhere, Karaite Archives 2: 143–176. Google Scholar
Walfish, Barry Dov, Kizilov, Mikhail. 2011. Bibliographia Karaitica. An Annotated Bibliography of Karaites and Karaism. Leiden, Boston. Google Scholar
Zajączkowski, Ananiasz. 1931. Krótki wykład gramatyki języka zachodnio-karaimskiego (Narzecze łucko-halickie). Łuck. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach. 1925. Josef Mordkowicz (1802-1884). W 40-tą rocznicę zgonu, Myśl Karaimska 1 (2): 20–23. Google Scholar
Autorzy
Dorota Cegiołkadsmetek@amu.edu.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Neofilologii, Zakład Turkologii Polska
https://orcid.org/0000-0001-7079-1408
Doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, turkolog, adiunkt w Zakładzie Turkologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza oraz adiunkt w Instytucie Językoznawstwa i Przekładoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół zagadnień dotyczących języka karaimskiego, ze szczególnym uwzględnieniem dialektu krymskiego. W 2015 roku wydała monografię poświęconą temu zagadnieniu zatytułowaną Crimean Karaim Version of Melukhat Sha’ul. Critical Edition and Linguistic Analysis. W latach 2013–2018 uczestniczyła w projekcie badawczym finansowanym w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki pt. Wydanie krytyczne Biblii karaimskiej z tłumaczeniem na język angielski, który zakończył się opublikowaniem dwutomowej monografii The Crimean Karaim Bible wydanej jako 119 tom serii Turcologica (wydawnictwo Harrassowitz, Wiesbaden). Prowadzi zajęcia
z języka i literatury karaimskiej, a także współczesnej i ludowej literatury tureckiej.
Statystyki
Abstract views: 155PDF downloads: 53
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.
