Prawne aspekty funkcjonowania Karaimskiego Związku Religijnego w II Rzeczypospolitej
Tomasz Resler
tomaszresler@wp.plUniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Instytut Historii Państwa i Prawa (Polska)
Abstrakt
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w granicach nowego państwa znalazły się cztery gminy karaimskie. Ich sytuacja prawna nie była uregulowana. Potrzebę zmiany widziały zarówno władze państwowe jak i Karaimi. W 1923 roku w Wilnie społeczność karaimska rozpoczęła pracę nad przygotowaniem odpowiednich aktów prawnych. W roku 1927 miał miejsce ogólnopolski zjazd Karaimów, który na urząd hachana wybrał Hadżi Seraja Szapszała. W porozumieniu z Szapszałem w 1931 roku władze państwowe rozpoczęły prace nad projektem ustawy. Ostatecznie Ustawa o stosunku państwa do Karaimskiego Związku Religijnego w RP została uchwalona 21 kwietnia 1936 roku. Ustawa określiła prawne ramy funkcjonowania religii karaimskiej w Polsce, sposób wyboru duchownych, organy związ-ku i gmin oraz uprawnienia nadzorcze władz państwowych. Została pozytywnie odebrana przez większość Karaimów, przez których była uważana za szansę na przetrwanie własnej społeczności.
Słowa kluczowe:
Karaites, religious minority, the Second Polish Republic, denominationalismBibliografia
Bibliografia
Chałupczak, Henryk, Browarek, Tomasz, Mniejszości narodowe w Polsce 1918-1995, Lublin 1998. Google Scholar
Kobecki, Emil, W sprawie stosunku Karaimów do Rządu, organizacji duchownych, władz karaimskich oraz wewnętrznego ustroju gmin karaimskich, Myśl Karaimska 1924, tom 1, nr 1, s. 7-8, https://jazyszlar.karaimi.org/article/Art.5.No.1.Jo.2 [dostęp z 10.08.2016]. Google Scholar
Krasowski, Krzysztof, Związki wyznaniowe w II Rzeczypospolitej. Studium historyczno-prawne, Warszawa 1988. Google Scholar
Leszczyński, Paweł, Centralna Administracja Wyznaniowa II RP, Warszawa 2006. Google Scholar
Łysko, Marcin, Przepisy wyznaniowe w konstytucjach II Rzeczypospolitej, Przegląd Prawa Wyznaniowego 2013, tom 5, s. 65-82. Google Scholar
Nowachowicz, Zachariasz, Zagadnienie chwili obecnej, Myśl Karaimska 1924 , tom 1 nr 2, s. 1-4, https://jazyszlar.karaimi.org/article/Art.1.No.2.Jo.2 [dostęp z 12.07.2016]. Google Scholar
Nowachowicz, Zachariasz, Witaj Pasterzu!, Myśl Karaimska 1928, tom 1, nr 4. s. 1-4, ttps://jazyszlar.karaimi.org/article/Art.2.No.4.Jo.2 [dostęp z 12.07.2016]. Google Scholar
Osuchowski, Janusz, Prawo wyznaniowe Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1939 (węzłowe za-gadnienia), Warszawa 1967. Google Scholar
Pełczyński, Grzegorz, Karaimi polscy, Poznań 2004. Google Scholar
Sawicki, Jakub, Studia nad położeniem prawnym mniejszości religijnych w państwie polskim, Warszawa 1937. Google Scholar
Wróblewska, Urszula, Sytuacja prawna Karaimów w Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej w świetle aktów ustawodawczych, w: Durka, Jarosław (red.), Państwo-religia. Instytucje państwowe i obywatele wobec religii w Europie Środkowo-Wschodniej w XX wieku, Kalisz 2014. Google Scholar
Zajączkowski, Ananiasz, W X-tą rocznicę ingresu J. E. Hachana H. Seraji Szapszała, Myśl Karaimska 1938, tom 12, nr 12, s. 3-5, https://jazyszlar.karaimi.org/article/Art.2.No.10.Jo.2 [dostęp z 20.08.2016]. Google Scholar
Zajączkowski, Izaak, Akty Ustawodawcze o Karaimskim Związku Religijnym w Rzeczypospolitej Polskiej, Myśl Karaimska 1938, tom 12 nr 12, s. 73-78, https://jazyszlar.karaimi.org/article/Art.11.No.10.Jo.2 [dostęp z 20.08.2016]. Google Scholar
Zarachowicz, Zarach, Kilka uwag o naszych zadaniach w chwili obecnej, Myśl Karaimska 1924, tom 1 nr 1, s. 5-6, https://jazyszlar.karaimi.org/article/Art.4.No.1.Jo.2 [dostęp z 20.08.2016]. Google Scholar
Autorzy
Tomasz Reslertomaszresler@wp.pl
Uniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Instytut Historii Państwa i Prawa Polska
Tomasz Resler ur. 30 czerwca 1984 r., w latach 2003-2006 studia na kierunku historia – Wydział Historyczny Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu – w 2006 r. uzyskanie tytułu licencjata, w latach 2006-2008 uzupełniające studia magisterskie na kierunku historia - Wydział Historyczny Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu – w 2010 r. uzyskanie tytułu magistra, praca magisterska pt. „Kościół monarszy w Polsce” napisana pod kierunkiem prof. Jarosława Nikodema, w latach 2014-2016 studia na kierunku administracja – Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego – uzyskanie tytułu magistra, praca magisterska pt. „Polityka wyznaniowa II Rzeczypospolitej” napisana pod kierunkiem dr. Marka Podkowskiego, obecnie doktorant W IHPiP, WPAiE-UWr. Od 2013 r. członek Wrocławskiego Towarzystwa Miłośników Historii.
Statystyki
Abstract views: 142PDF downloads: 104
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.
