Серая Маркович Шапшал (1873 -1961)
Опыт биографического очерка
Résumé
В данной статье автор воссоздает по архивным материалам, большая часть которых публикуется впервые, книгам и воспоминаниям биографию гахама С. М. Шапшала (1873-1961), выдающегося сына караимского народа, ученого, общественного деятеля первой половины XX века, спасшего своей народ во время второй мировой войны. Также, вошел в историю как создатель музея караимской культуры, нескольких научных библиотек, кенасы и исследователь мусульманских икон.
Mots-clés :
караимы, история отечественного востоковедения, биография гахама С. М. Шапшала, новые архивные материалы, учитель Шаха Персии, последний российский император, русская эмиграцияRéférences
Références
Adamova A. T., Persidskie rukopisi, živopis’ i risunok XV – načala XX v. Katalog kollekcii Gosudarstvennogo Èrmitaža. Sankt Petersburg, 2010. Google Scholar
Blagova G.F.: A. H. Samojlovič. Haučnaâ perepiska. Biografiâ. Moskva 2008. Google Scholar
Būčys, Ž., Jočytė V., Slušinskaitė: M., Seraya Szapszal’s Karaim Collection. National Museum of Lithuania. Vilnius, 2003. Р. 18. Google Scholar
Bykov A. A.: Posmertnyj dar profesora S. M. Šapšala. Hovye postupleniâ. – Soobŝeniâ Gosudarstvennogo Èrmitaža. XXVVII, Moskva 1966, 110-111. Google Scholar
Čirkin S. V.: Dvadcat’ let služby na Vostoke. Zapiski carskogo diplomata. Moskva 2006. Google Scholar
Devanovskij V. M.: Neskolko slov o tom, kak sozdavalos’ Obŝestvo Russkih Orientalistov. Irano-Slavika. Nr 2(29), 2015, s. 46-48. Google Scholar
Devanovskij V. M.: S. M. Šapšal. Valentin Alekseevič Žukovskij. Iż ličnyh vospominanii ego byvšego učennika. Karaimskie vesti 4 (102) noâbr’-dekabr’ 2011. Sankt Petersburg, 2014, 16-17. Google Scholar
Devanovskij-Petraševskij V. M.: Antonij Feodulovič Haŝab (1874-1948): novye materialy k biografii učenogo arabista. – Podarok učenym i utešenie prosveŝennym: sbornik statej, posvâŝennyj 90-letiû professora A. A. Dolininoj. Sankt Petersburg 2016. S. 403-435. Google Scholar
Dolinina A. A.: Hevol’nik dolga. Sankt Petersburg 1994. Google Scholar
Efetova-Gabaj L. A.: Priezd S. M. Šapšala v Krym.- Hadži Serajâ Han Šapšal. Vydaûŝijsâ syn karaimskago naroda. Simferopol’ 2010, s. 156-159. Google Scholar
Fuki A. I.: Karaimy – synov’â i dočeri Rossii. Rasskazy i očerki ob. Učastii v boâh ot Krymskoj vojny do Velikoj Otečestvennoj voiny. Moskva 1995. Google Scholar
Genis V. L.: Vice-konsul Vvedenskij. Služba v Persii i Buharskom hanstve (1906-1920 gg.). Moskva 2003. Google Scholar
Guliev V.: M. Šapšal – azerbajdžamoved, ili nasi brat’â – karaimy. Rukopis’. Google Scholar
Halidov A. B., Arabskie rukopisi Instituta Vostokovedeniâ. Kratkij katalog. Č. 1. Moskva 1986. Google Scholar
Kal’fa A. I.: Hadži Serajâ Han Šapšal. Biografičeskij očerk. - Hadži Serajâ Han Šapšal. Vydaûŝijsâ syn karaimskago naroda. Simferopol’ 2010, s. 28-39. Google Scholar
Karačaevecev, S. Vyrubova Anna A.: Frejlina Eâ Veličestva. Intimnyj dnevnik I vospominaniâ A. Vyrubovoj. Riga, 1928 Google Scholar
Kefeli V. I.: Materialy k serii „Narody i kul’tury”. Vyp. XIV Karaimy. Kniga 2. Moskva, 1993. Google Scholar
Kizilov M. B.: Hovye materialy k biografii S. M. Šapšala w 1928-1939 gg. – Materialy Devâtoj Ežegodnoj Meždunarodnoj Meždisciplinarnoj Konferencii po Iudaike. Moskva, 2002, č. 1, s. 255-273. Google Scholar
Kizilov M. B.: Il’âš Karaimovič i Timofej Hmel’nickij: krovnaâ mest”, kotoroj ne było. Karadeniz Arastirmalari. Cilt: 6. Sayi: 22. Yaz 2009. Р. 45. Google Scholar
Kononov A. H.: Biobibliografičeskij slovar’ otečestvennyh tûrkologov. Dorevolûcionnyj period. Moskva 1974. Google Scholar
Korlâkov A.: Velikij Russkij Ishod. Evropa: Russkaâ èmigraciâ v fotografiâh. 1917-1939. Pariž 2009. Google Scholar
Kulikova A. M.: Vostokovedenie v Rossijskih zakonodatel’nyh aktah (konec XVII v. – 1917 g.) Sankt Peterburg 1994. Google Scholar
Labanauskienė D.: Karaimų rankraščių rinkiniai Lietuvos mokslų akademijos bibliotekoje: Serajos Šapšalo karaimikos rinkinys [sudarytojas Žygintas Būčys]. Vilnius: Lietuvos nacionalinis muziejus. [2003]. S. 167. Google Scholar
Lavrinenko N. A.: Professor V. F. Mihorskij i ego perepiska s sovetskimi vostokovedami. – Iran. Istoriâ i kil’tura v srednie veka i novoe vremâ. Moskva 1980, s. 143-167. Google Scholar
Miliband S. M.: Vostokovedy Rossii. XX – načala XXI v. Biobibliografičeskij slovar’. T. 2. Moskva 2008. Google Scholar
Oppel’ V. A.: Hstoriâ russkoj hirugii. Kratkij očerk. V 2-x častâh. Vologda 1923. Google Scholar
Ormeli V. Û.: Moi vstreči s Hanom Šapšalom. - Hadži Serajâ Han Šapšal. Vydaûŝijsâ syn karaimskago naroda. Simferopol’ 2010, 160-163. Google Scholar
Petrov-Dubinskij O. V.: S. M. Šapšal v Persii. Putešestvie po šapšalovskim mestam 100 let spustâ. Karaimskie vesti. 2008, 6(87). S-1-12. Google Scholar
Platonov O. A.: Ternovyj venec Rosii. Nikolaj II i sekretnaâ perepiska. Čast’ III. Moskva 2005. Google Scholar
Šapšal S. M.: Predki, detstvo S. Šapšala, učéba, deâtel’host’ do 1919 g. - Hadži Serajâ Han Šapšal. Vydaûŝijsâ syn karaimskago naroda. Simferopol’ 2010, Google Scholar
Šapšal S. M.: Valentin Alekseevič Žukovskij. – Očerki po istorii russkogo vostokovedeniâ. Vyp. 5. Moskva 1960. Google Scholar
Sarač M. I.: [Vstupitel’noe slovo] – Karaimskaâ Narodnaja Ènciklopediâ. Moskva 1995. T. 1, s. 11-19. Google Scholar
Shapira, Dan: Khazars and Karaites, Again - Karadenis Arastirmalari. Sayi 13. Bahar. 2007. Р. 45. Google Scholar
Sorokina M. Û.: Rossijskoe Naučnoe Zarubež’e. Materialy dla biobibliografičeskogo slovarâ. Pilotnyj vypusk 3. Vostokovedenie XIX – pervaâ polovina XX v. Moskva 2010. Google Scholar
Vashanov M. K.: Russkie voennye vostokovedy do 1917 g. Biobibliografičeskij slovar’, Moskva 2005. Google Scholar
Vasil’eva D. O.: Arabskie molitvy v izobrazitel’nom ickusstve Irana XIX-XX vv.: šiitckaâ ikonografiâ. Kul’tura Aravii v Aziatskom kontekste. – Sbornik statej k 60-letiû M. A. Rodionova. Sankt Petersburg, 2006. Google Scholar
Authors
Виктор Дзевановский-Петрашевскийdzevanovsky@gmail.com
Suisse
Родился в Ленинграде в 1985 году. Ученик проф. А. А. Долининой (1923-2017). Независимый исследователь. Живет в Цюрихе. Научные интересы: история российского востоковедения, фотографии, ювелирного дела, нотного издательства.
Statistics
Abstract views: 179PDF downloads: 98
Licence
(c) Tous droits réservés Karaim Almanac 2018
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale - Partage dans les Mêmes Conditions 4.0 International.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.
