Początki seminarium turkologicznego prof. Ananiasza Zajączkowskiego: 1933–1936
Abstrakt
Dokumenty z Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, wspomnienia Ireny Krudowskiej i Stanisławy Płaskowickiej oraz materiały pozostawione przez Stanisława Kryczyńskiego pozwalają rzucić nieco światła na pierwsze lata seminarium prof. A. Zajączkowskiego. Jako kierownik Katedry turkologicznej w Instytucie Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, A. Zajączkowski uruchomił swoje seminarium jesienią 1933 r. Jego pierwszymi słuchaczami byli: Jan Reychman, Józef Szulimowicz, Armand Stefański i Stanisław Szachno-Romanowicz. Reychman ukończył studia historyczne, Szachno-Romanowicz był asyriologiem i archiwistą, a Szulimowicz – Karaimem z Halicza. Profesor Zajączkowski współpracował ściśle z profesorem Tadeuszem Kowalskim z Krakowa i historykami z Warszawy. Prof. Wacław Tokarz skierował na seminarium turkologiczne dwóch swoich studentów (Reychmana i Stefańskiego). W roku akademickim 1934/1935 temat seminarium brzmiał: „Z dziejów kultury i literatury tureckiej XVI-XVIII w.”. Słuchaczami byli: Stanisława Płaskowicka, Halina Kröber i Bohdan Baranowski. W roku 1935/6, na seminarium uczęszczali: J. Szulimowicz, A. Stefański, H. Kröber, S. Płaskowicka, I. Krudowska, A. Murza Murzicz i S. Kryczyński. Prof. Zajaczkowski prowadził wówczas 4 wykłady poświęcone językom i kulturze ludów tureckich, językowi tureckiemu, składni języka arabskiego oraz Gulistanowi Sadiego, a także ćwiczenia seminaryjne z filologii tureckiej, na które uczęszczali jego studenci. Prof. Zajączkowski zabrał ich na wycieczkę do Stambułu (we wrześniu 1934), później S. Płaskowicka przebywała tam na stypendium (1935). Prof. Zajączkowski był również wykładowcą w Wyższej Szkole Wschodoznawczej przy Instytucie Wschodnim w Warszawie, gdzie studiowało również kilku jego seminarzystów. Uczniowie profesora, J. Reychman i S. Płaskowicka, zostali później długoletnimi pracownikami Uniwersytetu Warszawskiego.
Słowa kluczowe:
Turkology in Warsaw, Ananiasz Zajączkowski, Institute of Oriental Studies at the Warsaw University, the Eastern Institute in Warsaw, the School of Eastern Studies, Jan Reychman, Stanisław Kryczyński, Stanisława Płaskowicka-RymkiewiczBibliografia
Bibliografia
Bairašauskaite T., Kobeckaite H. (ed.), Kipčiakų tiurkų Orientas Lietuvoje: istorija ir tyrimų perspektyva, Prof. dr Ananiaszo Zajączkowskio 90-sioms gimimo, Vilnius 1994. Google Scholar
Chazbijewicz, S. (red.), Leon Najman Mirza Kryczyński lider ruchu kulturalnego Tatarów polskich, Gdynia–Gdańsk 1998; Google Scholar
Firkovicius, Romualdas, Prof. Ananiaszo Zajączkowskio laiškai prof. Serajai Chan Sapšalui, [w:] Bairašauskaite T., Kobeckaite H. (ed.), Kipčiakų tiurkų Orientas Lietuvoje: istorija ir tyrimų perspektyva, Prof. dr Ananiaszo Zajączkowskio 90-sioms gimimo, Vilnius 1994, s. 63–69. Google Scholar
Grabowska, Barbara, Hiranmoy Ghoshal (1907-1969), „Przegląd Orientalistyczny”, 1970, nr 2, s. 108–109. Google Scholar
Kornat, Marek, Początki sowietologii w II Rzeczypospolitej. Geneza, dzieje i dorobek Instytutu Naukowo-Badawczego Europy Wschodniej w Wilnie (1930–1939), „Zeszyty Historyczne”, nr 134, Paryż 2000, s. 11–23 i in. Google Scholar
Kryczyński, Stanisław, Tatarzy litewscy. Próba monografii historyczno-etnograficznej. „Rocznik Tatarski”, t. III, 1938. Google Scholar
Lista członków Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego (1 XI 1934), „Rocznik Orientalistyczny”, t. X, 1934, s. 196; Google Scholar
Maj, Ireneusz Piotr, Działalność Instytutu Wschodniego w Warszawie 1926–1939, Warszawa 2007. Google Scholar
Majda, T. (red.) Urzeczeni Orientem. Listy Ananiasza Zajączkowskiego do Tadeusza Kowalskiego 1925–1948, , Warszawa 2013, s. 68–69. Google Scholar
Pajewski, Janusz, Legacja Piotra Zborowskiego do Turcji w 1568 r. Materiały do historii stosunków polsko-tureckich za panowania Zygmunta Augusta, „Rocznik Orientalistyczny”, t. XII, 1936, s. 29–90. Google Scholar
Romek, Zbigniew, Olgierd Górka. Historyk w służbie myśli państwowej (1908–1955), Warszawa 1997; Google Scholar
Sprawozdania z działalności Wydziału Humanistycznego UW za r. 1933–1934, Warszawa 1935, s. 41, 92–93. Google Scholar
Sulimowicz, Anna, Polscy turkolodzy Karaimi. Od przedmiotu do podmiotu badań naukowych, [w:] Karaimi, red. B. Machul-Telus, Warszawa 2012, s. 122–124. Google Scholar
Szachno-Romanowicz, Stanisław, Ibrahim-Beg Strasz, Polak renegat w służbie tureckiej od r. 1551 (zm. w 1571), „Collectanea Orientalia”, nr 5, Wilno 1934, s. 27–28; Google Scholar
Tyszkiewicz, Jan, Międzywojenne badania nad dziejami Tatarów litewsko-polskich w XVII stuleciu, „Przegląd Historyczny”, t. LXXVI, 1985, nr 2, s. 305–320; Google Scholar
Tyszkiewicz, Jan, Orientalistyczne środowisko w Wilnie: 1919–1939, „Przegląd Orientalistyczny”, 2008, nr 3/4, s. 173–181 Google Scholar
Tyszkiewicz, Jan, Pismo sułtana Murada III do Zygmunta III z roku 1591 w sprawie Tatarów litewskich, „Studia Źródłoznawcze”, t. XXX, 1987, s. 79–81. Google Scholar
Tyszkiewicz, Jan, Studia nad Mongołami, Kipczakami i Karaimami w Warszawie w latach 1919–1939, [w:] Kipčiaku tiurkų, s. 103–110; Google Scholar
Tyszkiewicz, Jan, Tatarzy na Litwie i w Polsce. Studia z dziejów XIII–XVIII w., Warszawa 1989. Google Scholar
Tyszkiewicz, Jan, The School of Oriental Studies in Warsaw 1929–1938, „Rocznik Orientalistyczny”, t. LX, 2007, nr 1, s. 61–74. Google Scholar
Tyszkiewicz, Jan, Zainteresowania i dorobek badawczy Stanisława Kryczyńskiego (1911–1941), [w:] Słowiańszczyzna i dzieje powszechne. Studia ofiarowane prof. Ludwiko¬wi Bazylowowi w 70 rocznicę Jego urodzin, red. W. Barbasiewicz, Warszawa 1985, s. 363–385. Google Scholar
Tyszkiewicz, Jan, Zainteresowania i dorobek; J. Reychman, Dyplomacja na Wschodzie i dyplomacja wschodnia, „Przegląd Orientalistyczny”, 1968, nr 3, s. 269–274. Google Scholar
Zajączkowski, Ananiasz, List turecki Sulejmana I do Zygmunta Augusta w ówczesnej transkrypcji i tłumaczeniu polskim z r. 1551, „Rocznik Orientalistyczny”, t. XII, 1936, s. 91–118. Google Scholar
Zajączkowski, Ananiasz, Özel Bölümü, „Türk Dili” № 582, 2000 Google Scholar
Autorzy
Jan Tyszkiewiczjt@karaimi.org
Warsaw University Polska
Profesor zwyczajny, studia z historii i archeologii ukończył w Uniwersytecie Warszawskim. Pracownik Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1962–2009 i Akademii Humanistycznej w Pułtusku od 1994. Bada dzieje średniowiecznych Słowian, Bałtów i koczowników Europy Wschodniej. W dorobku naukowym posiada ok. 350 publikacji, w tym 11 książek; redaktor i autor (ok. 500 haseł): Encyklopedii historii Polski. Dzieje polityczne (t. 1: 1994, t. 2: 1995); Słownika historycznego Europy Środkowo-Wschodniej. Państwa grupy wyszehradzkiej (2006); Studiów z historii średniowiecznej Europy Środkowo-Wschodniej (t. 1: 1998, t. 2: 2007); Tradycje i współczesność. Księga na 75 lecie IH UW (2005); Dawna Rosja i Rosjanie w najnowszych badaniach polskich (t. 1: 2012, t. 2: 2014). Zajmuje się także naukami pomocniczymi historii, zwłaszcza geografią historyczną, demografią historyczną i chronologią. Ważniejsze monografie: Mazowsze północno-wschodnie we wczesnym średniowieczu (1974); Środowisko naturalne i antroporegiony dorzecza Narwi przed 1000 lat (1975); Ludzie i przyroda w Polsce średniowiecznej (1983); Tatarzy na Litwie i w Polsce. Studia z dziejów XIII–XVIII w. (1989); Ostatnia wojna z Zakonem krzyżackim: 1519–1521 (1991); Z historii Tatarów polskich: 1794–1944 (1998, 2002); Geografia historyczna Polski w średniowieczu (2003); Tatarzy w Polsce i Europie. Fragmenty dziejów (2009); Geografia historyczna. Zarys problematyki (2014).
Statystyki
Abstract views: 166PDF downloads: 88
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.
Inne teksty tego samego autora
- Jan Tyszkiewicz, Jan Grzegorzewski w końcowych latach życia: 1916–1922 , Almanach Karaimski: Tom 4 (2015)
