Karaimskie nazwy miesięcy

Kalendarz, którym posługują się Karaimi jest kalendarzem opartym na cyklu księżycowym i składa się z 12 miesięcy liczących po 29 i 30 dni. Aby uniknąć rozbieżności z przemianami pór roku, w odpowiednich latach 19-letniego cyklu dodawany jest trzynasty miesiąc.

W powszechnym użytku u Karaimów były nazwy miesięcy zaczerpnięte z języka hebrajskiego. Nazwy rdzennie karaimskie wyszły z użycia przed wiekami i zostały całkowicie zapomniane.

Dopiero odkrycie Hadży Seraji Szapszała, wybitnego orientalisty wydobyło je z niepamięci. Otóż będąc w Stambule, natrafił w tamtejszej kienesie wśród nielicznych ocalałych z pożaru ksiąg, na egzemplarz "Mekabbec" - pierwszego druku karaimskiego wydanego na Krymie w 1734 roku. Sama w sobie była to cenna książka, ale okazała się jeszcze cenniejsza. Na końcu książki Hadży Seraja Szapszał znalazł niezwykle interesujący odręczny zapis. W zapisku tym wyszczególniono stare, karaimskie, a nie hebrajskie nazwy miesięcy.

Oto one:

1. Artaryk-aj (Nisan) – nazwa miesiąca ma związek z kurczeniem się zapasów żywności na przednówku.
2. Kurał-aj (Ijar) – nazwa pochodzi od 'kura': wyschnięty chwast; pora pierwszych upałów
3. Baszkuskan-aj (Siwan) – 'wysuwający głowę' - chodzi o formowanie się kłosów.
4. Jaz-aj (Tammuz) – 'miesiąc letni'
5. Ułah-aj (Aw) – 'ułak': jagnię lub koźlę, pora kocenia się owiec
6. Czirik-aj (Ełuł) – 'zgniły' - pierwszy miesiąc jesieni
7. Ajryksy-aj (Tiszri) – 'uświęcony' - wiele dni świątecznych
8. Kiuź-aj (Cheszwan) – 'miesiąc jesienny'
9. Sohum-aj (Kisłew) – pora przygotowania mięsa na zimę
10. Kysz-aj (Tewet) – 'miesiąc zimowy'
11. Karakysz-aj (Szewat) – miesiąc najcięższych mrozów
12. Siuwiuncz-aj (Adar) – 'miesiąc radości'- wesołe święto Purim
13. Artyksy-aj (Waadar) – 'miesiąc dodatkowy'