Jan Grzegorzewski w końcowych latach życia: 1916–1922

Jan Tyszkiewicz

jt@karaimi.org
Uniwersytet Warszawski, Wydział Historyczny / Akademia Humanistyczna w Pułtusku, Wydział Historyczny (Polska)

Abstrakt

Jan Grzegorzewski (ok. 1846-1922) był publicystą i badaczem. Studiował slawistykę w Odessie. Od 1870 przebywał we Lwowie, Stambule, Bułgarii, Krakowie, Zakopanem. Prowadził w Sofii Instytut Hyacinteum (1904-1915). Ostatnie lata życia (1916-1922) spędził w Polsce. Badał folklor Spisza i Podhala. Publikował prace popularne i naukowe. Dzięki otrzymaniu subsydium z Kasy im. Mianowskiego, wraz z orientalistami A. Gawrońskim, W. Kotwiczem i J. Rozwadowskim, rozpoczął wydawanie naukowego periodyku „Rocznik Orientalistyczny (t.1, 1914-1918). Był współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego (1922). Opublikował dokumenty dotyczące stosunków polsko-tatarskich w XVII-XVIII w. Lata 1920-1922 poświęcił badaniu kultury i języka Karaimów w Haliczu. Dużo zebranych materiałów pozostawił w rękach wykształconych Karaimów halickich. Zachowane we Lwowie i Haliczu papiery po J. Grzegorzewskim zbadał T. Kowalski (1934). Mają one dużą wartość naukową.


Słowa kluczowe:

Jan Grzegorzewski, turkology, journalism, Oriental Yearbook, Karaim's culture

Bibliografia

[Gawroński, A.], Jan Grzegorzewski, Rocznik Orientalistyczny, t. 1, cz. 2, 1919–1924, [1925], s. 332–336. Google Scholar

Dobosz, K., Początki i pierwszy tom „Rocznika Orientalistycznego”. Przyczynek do dziejów czasopisma, Ling Varia, t. 7, 2012/2 (14), s. 177–193. Google Scholar

Grzegorzewski J., Działalność Polaków na Bałkanie i na dalszym Wschodzie. Polska w kulturze powszechnej, red. F. Koneczny, cz. 1, Kraków 1918. Google Scholar

Grzegorzewski J., Z sidżyllatów rumelijskich epoki wyprawy wiedeńskiej. Acta tureckie, Lwów 1912. Google Scholar

Grzegorzewski, J., Caraimica. Język Łach-Karaimów. Narzecze południowe (łucko-halickie), Rocznik Orientalistyczny, t. 1, cz. 2, 1916–1918, s. 252–296. Google Scholar

Grzegorzewski, J., Dzetacyzm perski „kodeksu kumańskiego”, Rocznik Orientalistyczny, t. 1, cz. 1, 1914–1915 [1915], s. 85–93. Google Scholar

Grzegorzewski, J., Grób Warneńczyka, Kraków 1911. Google Scholar

Grzegorzewski, J., Polska – Armenia – Wschód, Gazeta Poranna, Lwów, nr 6, 8, 10, 13, 15, 19, 20, 1929. Google Scholar

Grzegorzewski, J., Turica. Dwa fermany sułtańskie z w. XVIII-tego. Zarys historyczny traktatów handlowych Polski z Turcją, Rocznik Orientalistyczny, t. 1, cz. 2, 1916–1918, s. 297–333. Google Scholar

Grzegorzewski. J., Karaimi haliccy a plebiscyt litewski, Wiek Nowy, nr 6185, 13 I 1922, s. 5. Google Scholar

Kizilov, M., Jan Grzegorzewski’s Karaite materials in the archive of the Polish Academy of Science in Kraków, Karaite Archives, t. 1, 2013, s. 59–84. Google Scholar

Kowalski, T., Materiały karaimskie śp. Jana Grzegorzewskiego, Myśl Karaimska, z. 10, 1934, s. 19–28. Google Scholar

Okulewicz, P., Koncepcja międzymorza w myśli i praktyce polskiej obozu Józefa Piłsudskiego w latach 1918–1926, Poznań 2001. Google Scholar

Radwańska-Paryska, Z., Paryski, W.H., Wielka Encyklopedia Tatrzańska, Poronin 1995, hasła: Grzegorzewski Jan (pseud. Ewan i in.) (1846 lub 1849–1922), s. 382–383; Almanach Tatrzański, s. 25–26; Goniec Tatrzański, s. 346. Google Scholar

Reychman J., O wykorzystanie źródeł orientalnych do dziejów Polski, Przegląd Historyczny, t. 58, nr 2, 1967, s. 295–300. Google Scholar

Reychman, J., Peleryna, ciupaga i znak tajemny, Kraków 1976. Google Scholar

Tryjarski, E., Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1625–1630 w języku ormiańsko-kipczackim, Kraków 2010 (= Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego PAN, nr 111). Google Scholar

Tyszkiewicz, J., Nadzieje Tatarów krymskich na pomoc Polski: luty 1920, Rocznik Tatarów Polskich, t. 1, 1993, s. 71–74. Google Scholar

Tyszkiewicz, J., Nowe źródło do dziejów Ormian we Lwowie w początku XVII w., Przegląd Orientalistyczny, z. 1–2, 2012, s. 96–101. Google Scholar

Tyszkiewicz, J., Przedmowa i uwagi krytyczne, [w:] J. Grzegorzewski, Ku Czarnomorzu, wyd. II, Gdańsk 1996, s. 5–18. Google Scholar

Tyszkiewicz, J., W Europie i Afryce: Jan Czekanowski przed 1914, [w:] Polska. Europa. Afryka. Studia ofiarowane prof. B. Nowakowi, red. M. Dygo, A. Koseski, Pułtusk 2007, s. 395–404. Google Scholar

Weryha-Darowski, A., Kresy ruskie Rzeczypospolitej i Województwa: kijowskie, wołyńskie, brasławskie i podolskie, Warszawa 1919. Google Scholar

Zajączkowski, W., Jan Grzegorzewski (ok. 1850–1922), Polski Słownik Biograficzny, t. 9, 1960, s. 95–97. Google Scholar

Zborowski, J., Historia pewnej książki. Wspomnienie o Janie Grzegorzewskim, Rocznik Podhalański, t. 5, 1992, s. 75–80 [szersze tło sprawy: J. Reychman, Peleryna, passim]. Google Scholar

Zborowski, J., Z dziejów ruchu wydawniczego w Zakopanem do roku 1899, Rocznik Podhalański, t. 3, 1985, s. 56–73. Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2015-12-30

Cited By / Share

Tyszkiewicz, J. (2015). Jan Grzegorzewski w końcowych latach życia: 1916–1922. Almanach Karaimski, 4, 117–126. https://doi.org/10.33229/ak.2015.04.08

Autorzy

Jan Tyszkiewicz 
jt@karaimi.org
Uniwersytet Warszawski, Wydział Historyczny / Akademia Humanistyczna w Pułtusku, Wydział Historyczny Polska

Profesor zwyczajny, studia z historii i archeologii ukończył w Uniwersytecie Warszawskim. Pracownik Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1962–2009 i Akademii Humanistycznej w Pułtusku od 1994. Bada dzieje średniowiecznych Słowian, Bałtów i koczowników Europy Wschodniej. W dorobku naukowym posiada ok. 350 publikacji, w tym 11 książek; redaktor i autor (ok. 500 haseł): Encyklopedii historii Polski. Dzieje polityczne (t. 1: 1994, t. 2: 1995); Słownika historycznego Europy Środkowo-Wschodniej. Państwa grupy wyszehradzkiej (2006); Studiów z historii średniowiecznej Europy Środkowo-Wschodniej (t. 1: 1998, t. 2: 2007); Tradycje i współczesność. Księga na 75 lecie IH UW (2005); Dawna Rosja i Rosjanie w najnowszych badaniach polskich (t. 1: 2012, t. 2: 2014). Zajmuje się także naukami pomocniczymi historii, zwłaszcza geografią historyczną, demografią historyczną i chronologią. Ważniejsze monografie: Mazowsze północno-wschodnie we wczesnym średniowieczu (1974); Środowisko naturalne i antroporegiony dorzecza Narwi przed 1000 lat (1975); Ludzie i przyroda w Polsce średniowiecznej (1983); Tatarzy na Litwie i w Polsce. Studia z dziejów XIII–XVIII w. (1989); Ostatnia wojna z Zakonem krzyżackim: 1519–1521 (1991); Z historii Tatarów polskich: 1794–1944 (1998, 2002); Geografia historyczna Polski w średniowieczu (2003); Tatarzy w Polsce i Europie. Fragmenty dziejów (2009); Geografia historyczna. Zarys problematyki (2014). Adres do korespondencji: historia@ah.edu.pl.



Statystyki

Abstract views: 114
PDF downloads: 78


Licencja

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Almanach karaimski są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Almanach karaimski udzielają Związkowi Karaimów Polskich niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych roku w Almanach karaimski pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2018 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Związek Karaimów Polskich zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Wersja papierowa czasopisma jest pierwotna.